nummer 970, 04-05-2025

In de periode 2016 tot en met 2020 lever­den de leraren­oplei­din­gen* elk jaar meer dan 400 gediplo­meer­de wiskun­delera­ren af. De laatste jaren was dat aanzien­lijk minder. De in­stroom op de leraren­oplei­din­gen wiskun­de loopt al langer terug, tenmin­ste bij de tweede­graads oplei­din­gen. Zo'n tien jaar geleden was er goed nieuws te melden over de in­stroom van nieuwe wiskun­delera­ren. Zowel het aantal studen­ten dat de oplei­ding met goed gevolg afsloot als het aantal nieuwe aanmel­din­gen vertoon­de een stijgen­de lijn. In 2016 kregen 434 studen­ten hun diploma en begon­nen er 469 aan de oplei­ding. Voor het overgro­te deel ging het om de oplei­ding tot tweede­graads­le­raar. Bij de eerste­graads­oplei­ding ging het om slechts 73 gediplo­meer­den en 124 star­ters. In de loop der jaren zijn de aantal­len behoor­lijk terugge­lo­pen. De sterk­ste daling is bij het begin van de tweede­graads oplei­ding te zien. De laatste jaren ligt de in­stroom rond de 200, zo'n 45% lager dan in de topja­ren. Tot rond 2020 steeg de in­stroom bij de master­oplei­ding juist, maar deze loopt nu ook terug. De grafiek hieron­der geeft een wat gede­tail­leer­der beeld. Gediplo­meer­den
Sinds een jaar of vijf loopt het aantal studen­ten dat de tweede­graads oplei­ding heeft afge­rond behoor­lijk terug. Het aantal net-afgestu­deer­de eerste­gra­ders ligt de laatste jaren juist wat hoger dan een jaar of tien geleden, wel met sterke schomme­lin­gen. Resul­taat is dat na vijf 'vette jaren' (2016 tot en met 2020), waarin jaar­lijks meer dan 400 studen­ten hun diploma kregen, de cijfers weer onder­uit gaan. In onder­staan­de grafiek is dat te zien. Gender­neu­traal?
Zo'n acht jaar geleden leek de tweede­graads leraren­oplei­ding wiskun­de vooral vrouwen te trekken. In de periode 2016-2018 was bijna 60% van de nieuwe studen­ten vrouw. Dat is daarna weer wat afgeno­men; de laatste paar jaar gaat het om iets meer dan 50%. Bij de gediplo­meer­den schom­melt het aandeel vrouwen de laatste jaren zo tussen de 55 en 60%. Bij de eerste­graads­oplei­din­gen schom­melt het aandeel vrouwen rond de 50%, met af en toe een uit­schie­ter naar beneden. Hieron­der is de ontwik­ke­ling te zien bij de net afgestu­deer­den. Zoals in WiskundE-brief 968 is uiteen­ge­zet, blijft het aandeel vrouwen bij de wiskun­delera­ren de laatste jaren hangen op bijna 47%. Op basis van boven­staan­de grafiek zou je mogen verwach­ten dat dit de komende jaren toch wat zal groeien. gk
-------------
* Alleen de hbo-oplei­din­gen. Ik beschik niet over voldoen­de cijfers over de univer­sitai­re routes naar het wiskun­dedo­cent­schap. Als iemand die wel heeft hou ik me aanbevo­len.

Het aantal master­studen­ten wiskun­de blijkt (geluk­kig) een stuk groter dan een maand geleden gesugge­reerd. Hieron­der een poging tot correc­tie en aanvul­ling. In WiskundE-brief 968 werd aan­dacht besteed aan de toe­stroom van nieuwe wiskun­destu­den­ten. Het aantal eerste­jaars master­studen­ten bij wiskun­de leek in dat over­zicht erg klein, minder dan honderd. Dankzij de reactie van een oplet­ten­de lezer, Gabriël­le Zwane­veld, werd duide­lijk dat deze cijfers geen goed beeld geven van de in­stroom. Ze blijken alleen betrek­king te hebben op studen­ten die nog niet eerder bij een Neder­land­se Univer­si­teit waren inge­schre­ven. Helaas is het niet zo eenvou­dig om betrouw­ba­re cijfers te vinden van het aantal studen­ten dat jaar­lijks aan een master­stu­die wiskun­de begint. Wel zijn er cijfers over het totaal aantal studen­ten dat is inge­schre­ven voor een master­stu­die wiskun­de¹⁾. Hieruit blijkt dat het aantal studen­ten de laatste jaren van het vorige decenni­um behoor­lijk is ge­groeid, vooral op de Techni­sche Univer­sitei­ten, en de laatste jaren vrij stabiel is. Het aandeel vrouwen is vrij laag, het schom­melt de laatste jaren tussen de 27 en 30%. gk
-----------------
Het gaat om 'Mathema­tics','Mathema­ti­sche Weten­schap­pen', 'Applied Mathema­tics' en 'Indus­tri­al and Applied Mathema­tics'. De laatste twee oplei­din­gen kunnen worden gevolgd op een Techni­sche Univer­si­teit.

Donder­dag­avond 12 juni organi­seert de NVvW een digita­le ontmoe­ting van rekenco­ördina­tor­en in het voortge­zet onder­wijs Een rekenco­ördina­tor kan een belang­rij­ke rol spelen in het verster­ken van de basis­vaardig­heid rekenen/wiskun­de. Welke taken een rekenco­ördina­tor VO heeft, is nog niet duide­lijk omschre­ven. Onder­tus­sen hebben er op veel VO-scholen mensen de taak van rekenco­ördina­tor gekre­gen, ieder met een eigen taakom­schrij­ving. Met deze mensen wil de Neder­land­se Vereni­ging van Wiskun­delera­ren in gesprek om van elkaar te leren, om elkaar tips te geven en om te kijken hoe de rekenco­ördina­tor­en vanuit de vereni­ging kunnen worden gehol­pen. Voor de hand liggen­de onder­wer­pen zijn onder andere school­exa­mens voor leerlin­gen die geen wiskun­de-examen gaan doen, de zorg voor leerlin­gen met ernsti­ge reken-wiskun­depro­ble­men en rekenen/wiskun­de in andere vakge­bie­den of in de beroeps­gerich­te vakken. De meet-up begint op donder­dag 12 juni 2025 om 19:30 uur. U kunt zich, ook als u geen lid bent, opgeven via deze link.

In 2024 werd bekend gemaakt dat een AI-systeem (Alpha­Proof) een zilve­ren medail­le had behaald op de Interna­tiona­le Wiskun­de Olympia­de. Hoewel weten­schap­pers al sinds de opkomst van de eerste compu­ters dromen van compu­ters die stellin­gen bewij­zen, lijkt dit vooruit­zicht nu steeds realis­ti­scher te worden. De KNAW (Konink­lij­ke Neder­land­se Acade­mie van Weten­schap­pen) nodigt u graag uit voor een symposi­um over de geschie­de­nis en toe­komst van het wiskun­dig bewijs. Hoe kunnen compu­ters stellin­gen bewij­zen? Hoe kunnen we zeker weten dat die bewij­zen correct zijn, en niet het resul­taat van een ‘halluci­na­tie’? Zien we binnen­kort AI een van de grote open proble­men in de wiskun­de oplos­sen? Program­ma
Het symposi­um wordt gehou­den op donder­dag 22 mei van 18:30 tot ca. 21:30 in het Trippen­huis (Klove­niers­burg­wal 29) te Amster­dam. Het program­ma ziet er als volgt uit:

begin­tijd	onder­werp
18:30	Regi­stra­tie, koffie en thee
19:00	The Dialogi­cal Roots of Mathema­ti­cal Proof door Catari­na Dutilh Novaes (VU)
19:30	Can we trust compu­ters doing maths?, Johan Comme­lin (UU)
20:00	Deep­Mind's Alpha­Proof and AI-genera­ted mathema­tics, Oliver Nash (Un. Dublin en voor­heen Deep­Mind)
20:30	Discus­sie
21:00	Afslui­ting en borrel

U kunt zich via dit formu­lier aanmel­den. Er zijn geen kosten aan verbon­den.

Komende zomer wordt de interna­tiona­le confe­ren­tie van Bridges gehou­den in Eindho­ven. In deze confe­ren­tie staan verban­den tussen wiskun­de en kunst, en meer alge­meen cultuur, cen­traal. Er zijn ook activi­tei­ten voor een breed publiek. De confe­ren­tie wordt gehou­den van 14 tot 18 juli 2025 op de TU Eindho­ven. Het officië­le program­ma bestaat uit tal van lezin­gen, werk­groe­pen en presen­ta­ties. Op donder­dagmid­dag 17 juli wordt de zoge­naam­de familie­dag georga­ni­seerd. Deze is gratis toegan­ke­lijk en is ge­schikt voor alle leeftij­den. Hoe die er precies uit gaat zien is op dit moment nog niet bekend, maar de familie­dag van vorig jaar geeft wel­licht een indruk. Ook de tentoon­stel­ling, van 14 tot en met 17 juli te bezoe­ken, is voor een breed publiek interes­sant. Meer informa­tie over de confe­ren­tie is hier te bekij­ken.

Vul de laatste lessen van het school­jaar met een leuke outdoor activi­teit! Om met uw leerlin­gen mee te doen aan de Pythago­ras Perspec­tief Prijs­vraag, heeft u hooguit één lesuur wiskun­de-uitleg nodig voordat uw klas een anamor­fe teke­ning kan gaan maken. Het maken van een straat­teke­ning kunt u doen in alle klassen en niveaus. Daag uw hogere klassen uit met een ingewik­kelde­re teke­ning! In totaal is er € 500 aan prijzen­geld beschik­baar om te verde­len onder de beste inzen­din­gen. Daar­naast maakt u met uw school kans op een school­abonne­ment op Pythago­ras. Prakti­sche informa­tie
Op deze webpagi­na vindt u nog wat meer informa­tie over de prijs­vraag.
Meedoen? Vraag het gratis lesmate­ri­aal met instruc­ties aan via roosma­rij@pyth.eu. De uiter­ste inzend­da­tum is 19 juli 2025

In de week voor Pasen was er bij SLO een bijeen­komst met de leraren wiskun­de en de school­lei­ders van negen vmbo scholen. Sinds het begin dit school­jaar zijn zij inten­sief aan de slag gegaan met de drie concept­examen­program­ma’s en –sylla­bi wiskun­de voor vmbo-bb, -kb en gl/tl. Tijdens deze bijeen­komst werd de balans opge­maakt. Hoe begrij­pe­lijk en bruik­baar zijn de concept­examen­program­ma's en -syllabi? Verwach­ten we dat ze uitvoer­baar zijn? En: welke advie­zen geven we het ministe­rie mee voor imple­menta­tie? Tijdens de slotdag waren daarom ook de collega's van College voor Toetsen en Examens, stich­ting Cito en het ministe­rie van OCW aanwe­zig. Verbe­terpun­ten
De afgelo­pen maanden ontwik­kel­den leraren lessen en toetsen vanuit de nieuwe program­ma's en kregen leerlin­gen les in de nieuwe inhou­den. Op de bijeen­komst gingen de deelne­mers in ver­schil­len­de ge­spreks­ron­des met elkaar in gesprek om te reflec­te­ren op de sterke punten van de program­ma's en syllabi en om verbe­terpun­ten in kaart te brengen. Deze lever­den veel feed­back op die de komende weken zal worden ver­werkt. Op 24 juni komen de deelne­men­de scholen met de collega's van College voor Toetsen en Examens, stich­ting Cito en het ministe­rie van OCW nog één keer samen om het school­jaar feeste­lijk met elkaar af te sluiten.

Op 1 mei is onze jaar­lijk­se voor­jaars­vei­ling gestart. Geduren­de de hele maand mei kan worden geboden op meer dan 800 mooie wiskun­deboe­ken. De veiling sluit op 3 juni. Ten eerste een woord van dank aan allen die boeken hebben gedo­neerd aan het WWF. Sommi­gen hebben vanwege persoon­lij­ke omstan­dighe­den afstand moeten nemen van hun waarde­vol­le boeken, in enkele geval­len boeken die al genera­ties bij dezelf­de familie in bezit waren. Naast oude en waarde­vol­le school- en studie­boe­ken uit Neder­land en het buiten­land, bieden we mooie boeken aan over didac­tiek en geschie­de­nis van de wiskun­de. Ook weer veel popu­lair weten­schappe­lij­ke boeken en recrea­tie­ve boeken, onder andere over Rubik kubus en wiskun­di­ge puzzels. Daar­naast veel boeken uit de Epsilon-reeks, zowel studie­boe­ken als zebra­boek­jes. En we hebben een nieuwe rubriek: Telecom­munica­tie. De totale op­brengst van de veiling gaat weer naar projec­ten rondom wiskun­deonder­wijs in ontwik­kelings­lan­den. Kijk rustig rond en bied mee! De veiling sluit op dinsdag 3 juni 2025. Het tijd­stip van slui­ting ver­schilt per aangebo­den boek. Houd dit in de gaten als u op het laatste moment nog wilt meebie­den. Veel plezier met deze veiling! De winter­ver­koop van het Wereld­wiskun­de Fonds is al afgelo­pen. Na de veiling zal de verkoop van boeken voor vaste lage prijzen weer plaats­vin­den. De opbreng­sten zullen te zijner tijd gepubli­ceerd worden. Nico Maduro (wereld­wiskun­deboe­ken@nvvw.nl),
veiling­mees­ter WwF

In de laatste week van april vond in Luik de 17^e editie plaats van de Benelux Wiskun­de Olympia­de. Het team van België scoorde gemid­deld net iets beter dan dat van ons land, maar de (gedeel­de) eerste plaats was een Neder­land­se aangele­gen­heid Casper Heimel (Ut­rechts Stede­lijk Gymnasi­um) en Josiah ’t Hart (Willem Lode­wijk Gymnasi­um) hebben dit weekend de Benelux Wiskun­de Olympia­de in België gewon­nen. Zij scoor­den beiden 21 van de 28 punten en mochten bij de feeste­lij­ke uitrei­king een gouden medail­le in ont­vangst nemen. Naast twee­maal goud, sleepte de Neder­land­se afvaar­di­ging ook nog één zilve­ren en drie bronzen medail­les binnen. De Benelux Wiskun­de Olympia­de wordt sinds 2009 jaar­lijks georga­ni­seerd door België, Neder­land en Luxem­burg. Uit elk land worden tien leerlin­gen afge­vaar­digd, die op de wed­strijd­dag vieren­half uur de tijd krijgen om vier opgaven op te lossen. Voor elke opgave kunnen maxi­maal zeven punten worden ver­diend. Resulta­ten
De resulta­ten van de leden van het Neder­land­se team zijn als volgt:

naam	school	klas	medail­le	punten
Casper Heimel	Ut­rechts Stede­lijk Gymnasi­um	6 vwo	goud	21
Josiah ’t Hart	Willem Lode­wijk Gymnasi­um, Gronin­gen	5 vwo	goud	21
Lucas van de Sande	Drie­star College, Gouda	6 vwo	zilver	14
Leonard Jonasse	Ut­rechts Stede­lijk Gymnasi­um	5 vwo	brons	12
Tobias Piet	Cygnus Gymnasi­um, Amster­dam	5 vwo	brons	11
Yorick Nap	Thuison­der­wijs, Vinkel	5 vwo	brons	10
Roel Alkema­de	Stede­lijk Gymnasi­um Breda	5 vwo	(e.v.)	9
Boas Bakker	Willem Lode­wijk Gymnasi­um, Gronin­gen	6 vwo		5
Colin Smeets	Stanis­lascol­le­ge West­plant­soen, Delft	4 vwo		5
Dennis Zhang	Lorentz Casimir Lyceum, Eindho­ven	4 vwo		4

Zoals gebrui­ke­lijk bij interna­tiona­le olympia­des, wint bij de Benelux Wiskun­de Olympia­de de beste helft van de leerlin­gen een medail­le. Dit jaar werden 3 gouden, 6 zilve­ren en 6 bronzen medail­les uitge­reikt, waarvan er dus zes naar Neder­land gingen, twee naar Luxem­burg en zeven naar België. Daar­naast ontvin­gen vier leerlin­gen die net buiten de medail­les vielen maar wel een opgave fout­loos oplos­ten, een eervol­le vermel­ding. Met een totaal­sco­re van 112 punten blijft Neder­land 6 punten achter op België, dat met 118 punten het offici­eu­ze landen­klasse­ment aan­voert. Naast de wed­strijd was er ook een recrea­tief program­ma en stonden er twee lezin­gen op het program­ma, waaron­der over hoe je met wiskun­de en AI schaak en go kunt spelen. Het Neder­land­se team werd bege­leid door Ward van der Schoot (TNO), Lars Pos (master­stu­dent Univer­si­teit Leiden) en Daan de Groot (student Radboud Univer­si­teit Nijme­gen).

Tijd­stip	Evene­ment (Volg de link voor details)	Organi­sa­tie
6 mei 2025	Bijeen­komst Vaknet­werk wiskun­de.	Vaknet­werk wiskun­de
7 mei 2025	Online bijeen­komst concept­examen­program­ma's.	Vak­steun­pun­ten wiskun­de e.a.
11 mei 2025	Math­fest 2025.	Plat­form Wiskun­de Neder­land
12 mei 2025	"Bart­jens" Reken­dic­tee.	Hoge­school Utrecht
15 mei 2025	Online-bijeen­komst gecij­ferd­heid in het MBO.	werk­groep mbo-hbo
19 mei 2025	Examen­bespre­kin­gen (online) vwo.	NVvW
19 mei 2025	Examen­bespre­king (online) vmbo g/t.	NVvW
22 mei 2025	Symposi­um bewij­zen en AI.	KNAW
23 mei 2025	Examen­bespre­king (online) havo.	NVvW
12 juni 2025	Meet-up rekenco­ördina­tor­en.	NVvW
19 juli 2025	Uiter­ste inzend­da­tum Pythago­ras­prijs­vraag.	Pythago­ras
14 t/m 17 juli 2025	Confe­ren­tie Bridges.	TU Eindho­ven
21 t/m 25 juli	Zomer­cur­sus AI en wiskun­de.	Hoge­school Utrecht
19 t/m 30 jan. 2026	Eerste ronde wiskun­de olympia­de.	St. Neder­land­se Wiskun­de Olympia­de

Auteurs:	Martine Jansen
Uitgeve­rij:	Epsilon Uitga­ven
Aantal pagina's:	68
ISBN:	9789050412117
Prijs:	€ 13,50

Dit boekje is een inlei­ding in de forensi­sche statis­tiek. Forensi­sche statis­tiek helpt bij het inter­prete­ren en op waarde schat­ten van bewijs­materi­aal dat aange­trof­fen wordt tijdens een straf­rechte­lijk onder­zoek. Vaak moet bewijs­materi­aal gecombi­neerd worden, om een indruk te krijgen van de totale bewijs­kracht. Bewijs­kracht wordt uitge­drukt in een zoge­naam­de likeli­hood ratio, een begrip uit de Bayesi­aan­se statis­tiek. Deze ratio geeft de mate aan waarin het bewijs­materi­aal past bij de ene hypothe­se in verge­lij­king met een andere hypothe­se. Met deze input van de forensi­sche statis­tiek kan vervol­gens de rechter een oor­spronke­lij­ke inge­schat­te opvat­ting van de kansver­houd­ing bijstel­len. Als voor­beeld wordt inge­gaan op bloed­groepen­verge­lij­king en DNA-onder­zoek, de waarde van een bekente­nis en leugen­detec­tor. Dit is deel 75 in de Zebra-reeks. Onder­wer­pen die aan de orde komen zijn kansre­ke­ning en statis­tiek, bewij­zen en redene­ren en toepas­sin­gen van de wiskun­de. De boekjes zijn geschre­ven voor leerlin­gen in de boven­bouw van havo en vwo alsmede alge­meen geïnte­resseer­den. Het boek is te gebrui­ken bij wiskun­de A, B, C, en D. P.S. Alle boeken in de Zebra-reeks zijn in prijs ver­hoogd. Ze kosten nu € 13,50.

Vraag de offline Casio fx-82NL emula­tor koste­loos aan! Naast de online Class­pad-emula­tor van de fx-82NL hebben we nu ook een eenvou­di­ge en snelle offline emula­tor die direct te openen is op een USB-stick. Interes­se? Mail naar educa­tie@casio.nl en ontvang de USB-emula­tor! www.casio-educa­tie.nl

Na een geslaag­de pilot is aanko­men­de week KERN Wiskun­de B vwo 5 deel 1 beschik­baar. Bestel nu een beoorde­lings­exem­plaar in onze webshop. U kunt aanko­mend school­jaar in 5 vwo werken met KERN Wiskun­de A/C en KERN Wiskun­de B. Wilt u meer weten over KERN Wiskun­de? Neem contact op via kernwis­kun­de@boom.nl.

.

Maak gebruik van 10 euro korting op de meest gebruik­te grafi­sche rekenma­chi­ne op middel­ba­re scholen! De kor­tingsac­tie op de TI-84 Plus CE-T Python Edition loopt bij de bekende (online) winkels en duurt tot en met 30 septem­ber. Zo kan ieder­een rekenen op goede techno­lo­gie voor in de klas en bij het examen. Nog meer geld en tijd bespa­ren? Doe een groeps­bestel­ling! Bekijk hier alle voorde­len.

Ook úw leerlin­gen aan de slag met de meest intuï­tie­ve, snelste en modern­ste grafi­sche rekenma­chi­ne op de markt? Neem contact op met Klaas Kuperus (klaas.kuperus@moravia-consul­ting.com) voor meer informa­tie en ontvang een HP Prime docen­tenmo­del voor u en/of de sectie.

• Zeer snelle nieuwe proces­sor, niet meer lang wachten op uitkom­sten
• Een touch­screen in kleur en zeer hoge resolu­tie, voor snel en duide­lijk plotten van grafie­ken
• Door het CvTE goedge­keur­de examen­mo­de
• Com­pleet Neder­land­se softwa­re en onder­steu­ning
• Beschik­baar vanaf € 99 voor uw leerlin­gen
• Volledi­ge support van Noord­hoff voor G&R en MW online beschik­baar

Neem ook eens een kijkje op www.hp-prime.nl voor veel meer informa­tie over de HP Prime rekenma­chi­ne en Neder­lands lesmate­ri­aal.