nummer 957, 29 september 2024
Dit nummer wordt gestuurd naar circa 4600 adressen.
|
De WiskundE-brief is een digitale nieuwsbrief, gericht op wiskundedocenten in het voortgezet onderwijs,
met als doel om een snelle onderlinge uitwisseling van informatie en
meningen mogelijk te maken. De brief verschijnt buiten de schoolvakanties minstens
één keer per twee weken. Het abonnement is gratis.
Uw bijdragen aan de WiskundE-brief zijn welkom op het e-mailadres
van de redactie. Op de website van de WiskundE-brief
kunt u zich abonneren, vindt u alle voorwaarden en advertentietarieven en kunt u oude nummers nalezen.
|
Artikelen en bijdragen | | |
Verschenen | | |
Advertenties | | |
Lesuren wiskunde (2)
Twee weken geleden schreven wij een kort stukje over de eerste resultaten uit onze enquête.
In deze en de komende brieven zullen wij telkens aandacht besteden aan een deelgebied.
In dit nummer bekijken we de resultaten voor de havo wat nader.
Dankzij de medewerking van onze lezers beschikken wij over de gegevens van 150 scholen voor de onderbouw van de havo.
In het eerste leerjaar wordt vaak gewerkt met 'dakplanklassen'.
De havo/vwo -klassen hebben we meegenomen in dit overzicht, maar de vmbo g/t-havo klassen niet.
Veel verschil tussen de verschillende soorten klassen lijkt er het eerste leerjaar niet te zijn.
Traditioneel heeft het eerste leerjaar wat meer lesuren wiskunde dan de volgende twee.
Dat lijkt nog steeds zo, maar de verschillen tussen de leerjaren zijn vrij klein.
Als we de onderbouw van de havo als geheel bekijken komt het gemiddelde aantal wekelijks lesminuten uit op 160, evenals de mediaan.
Er zijn echter behoorlijke verschillen tussen de scholen.
Bij ongeveer 1 op de 8 scholen staan gemiddeld 135 minuten, dat zijn 3 lesuren van 45 minuten, op het rooster en ongeveer 1 op 11 heeft de beschikking over meer dan 180 minuten, dat zijn 3 klokuren of 4 lesuren van 45 minuten.
Hieronder is de spreiding in beeld gebracht:
In vergelijking met de onderbouw van de mavo, leerjaar 1 en 2 van vmbo g/t, is de gemiddelde lestijd per week volgens onze gegevens gelijk.
Deze ligt wel iets lager dan in de laatste twee jaren van de mavo.
Wiskunde A havo
Voor de bovenbouw kregen we gegevens van 170 scholen.
Afgaande op die cijfers is 145 minuten wiskunde A per week het gemiddelde.
Dat is een kwartier minder dan in de onderbouw.
De mediaan bedraagt 150 minuten, overeenkomend met 3 lesuren van 50 minuten.
Bijna 40% van de scholen zit in het interval <135;150].
Soms heeft de examenklas een uur minder dan 4 havo, maar in verreweg de meeste gevallen zijn de aantallen uren gelijk. De verschillen tussen de scholen zijn aanzienlijk.
Hieronder ziet u daar meer over:
Wiskunde B havo
Havo wiskunde B staat bekend om zijn volle programma. Uit de gegevens van ruim 160 scholen valt op te maken dat hiermee min of meer rekening gehouden wordt. Gemiddeld is het aantal wekelijkse lesminuten 164 (mediaan 169), aanzienlijk meer dan bij wiskunde A, maar niet veel hoger dan in de onderbouw.
Circa 10% bij onze respondenten heeft de beschikking over slechts 135 minuten of minder per week.
Aan de andere kant is bij 10% van de scholen 200 minuten, dat zijn 4 lesuren van 50 minuten, of meer beschikbaar.
Net als bij wiskunde A zijn de verschillen behoorlijk, maar de verdeling is duidelijk anders. We zien dat de top verder naar rechts ligt.
Wiskunde D havo
Wiskunde D wordt slechts op een minderheid van de havo-scholen gegeven en vaak met "kunst en vliegwerk", zoals combinatieklassen en online onderwijs.
In onze (niet aselecte) steekproef bood ongeveer 25% van de scholen het vak aan.
Zoals misschien te verwachten is de gemiddelde lestijd een stuk lager dan bij A en B: 109 minuten, met een mediaan van 119. Hier zijn de verschillen echt groot.
Bij sommige scholen gaat het slechts om 1 lesuur, anderen hebben 3 of 4 lesuren.
Vanwege het kleine aantal gegevens gaan we hier niet uitgebreid op in.
Geïnteresseerden kunnen bij ons nadere informatie opvragen.
Vervolg
Het ligt voor de hand om de volgende keer het vwo nader te bespreken, maar we staan open voor uw wensen en prioriteiten.
Stuur gerust vragen of onderwerpen die u graag aan de orde ziet komen naar redactie@wiskundebrief.nl, graag in een aparte mail, dus niet als antwoord op de E-brief.
ch en gk
|
Nu: peiling over de N-term
Er is vaak veel commentaar op de N-termen wanneer ze gepubliceerd worden.
Onder de vlag "peiling prestatie-eis 2024" heeft het CvTE in samenwerking met de stichting Cito een vragenlijst uitgezet over de N-termen bij de laatste centrale examens.
Als u vorig jaar een examenklas had én er snel bij bent, kunt u uw mening toevertrouwen aan het CvTE.
De vragenlijst bestaat uit 8 vragen en u kunt per examen gedetailleerd en gemotiveerd aangeven wat u vindt van de gekozen N-term.
Helaas is de enquête bijna beëindigd.
U kunt de vragen nog tot en met maandag 30 september 2024 beantwoorden.
Klik op deze link voor de vragenlijst.
|
Masterclass over speltheorie
In november worden er in Eindhoven en Amsterdam masterclasses over speltheorie georganiseerd.
Speltheorie bestudeert wiskundige modellen om strategisch te handelen.
Het onderzoek heeft de laatste decennia veel interessante resultaten op geleverd.
Networks organiseert ook dit jaar weer masterclasses over een onderwerp dat te maken heeft met netwerken.
Dit jaar staat de speltheorie centraal.
Sprekers zijn Jiesen Wang (Universiteit van Amsterdam) en Artem Tsikiridis (Centrum voor Wiskunde en Informatica).
Wang gaat vooral in op de wiskunde achter het verschijnsel wachtrijen.
Beslissingen die mensen nemen, zoals het al dan niet wisselen van rij, hebben invloed op die van anderen.
Een optimale aanpak hangt dus niet alleen af van de situatie, maar ook van de beslissingen van anderen.
Tsikiridis behandelt een zeer actueel probleem: files en hoe mensen daarop reageren met alternatieve routes of andere vertrektijden.
Het online spel The Evolution of Trust is een aardige eerste kennismaking met speltheorie.
Networks
NETWORKS is een langlopend onderzoeksprogramma van de universiteiten van Leiden en Amsterdam, de TU/e en het CWI.
Onder de leus 'Networks goes to school' is er uitdrukkelijk aandacht voor het voortgezet onderwijs.
Een van de activiteiten is het organiseren van tweedaagse masterclasses voor leerlingen uit de bovenbouw van het vwo en hun leraren.
De afgelopen vijf jaar zijn tal van onderwerpen die verband houden met het onderzoeksprogramma aan de orde gekomen.
Praktische informatie
- datum: 5 en 7 november (Eindhoven) of 14 en 19 november (Amsterdam)
- tijd: 10:00 − 16:00 uur
- plaats: campus TU/e Eindhoven of Science Park Amsterdam
- doelgroep: leerlingen 5 en 6 vwo, leraren
- kosten: geen
- voertaal: Engels
- inschrijving: via deze link
Voor eventuele vragen kunt u terecht bij Nicos Starreveld, n.j.starreveld@uva.nl.
|
Inschrijving Naboj opent 2 oktober
Naboj Junior is een unieke teamwedstrijd in wis- en natuurkunde voor leerlingen uit klas 2 en 3.
De teams van vier leerlingen hebben twee uur de tijd om 42 wis- en natuurkundeopgaven op te lossen die oplopen in moeilijkheidsgraad.
De opgaven bevorderen innovatief en logisch denken.
Daarom krijgen deelnemers een document met alle formules die nodig zijn, zodat ze die niet uit het hoofd hoeven te leren.
De wedstrijd duurt 2 klokuren.
Het team heeft steeds toegang tot zes vragen, in het Nederlands.
Het is ook mogelijk de vragen in het Engels, Frans of Spaans te krijgen.
Als het team een vraag correct oplost, wordt een nieuwe vraag toegevoegd.
En als het team een verkeerde oplossing inlevert, kan dat team pas een nieuwe oplossing indienen nadat een aantal minuten verstreken is.
Het aantal minuten is afhankelijk van het aantal verkeerde antwoorden op die vraag.
Ieder team beschikt over n computer, bij voorkeur op school, onder toezicht van hun wiskundeleraar.
Een school kan met meer dan n team meedoen.
De wedstrijd wordt gehouden op vrijdag 22 november 2024 van 10 tot 12 uur.
Inschrijven is mogelijk van 2 oktober tot en met vrijdag 15 november.
U kunt meer details lezen op de website of hier 6 voor-beeldopgaven bekijken.
|
Meertaligheid bij wiskunde
Hoe ondersteun je meertalige leerlingen in je klas?
Hoe maak je wiskundetaal toegankelijk voor alle leerlingen?
Daarover organiseert de TU Eindhoven een workshop waarin u kunt ervaren hoe taal- en wiskundebegrip elkaar kunnen versterken.
Dit is een gratis workshop van 3 uur voor docenten, stagebegeleiders of schoolopleiders.
De workshops voor het voortgezet onderwijs zijn op 15 november 2024 of 17 januari 2025.
De workshop is van 12:00 tot 15:30 uur op de campus van de TU Eindhoven, met koffie en inlooplunch.
U kunt zich via deze link inschrijven.
Voor meer informatie kunt u Shintia Revina ( s.revina@tue.nl) mailen.
|
Nieuwe Lesmodules NETWORKS
In het kader van het vak Onderwijs en Communicatie, onderdeel van de bachelor wiskunde van de UvA, worden onder meer lesmodules ontwikkeld.
De samenwerking met leraren levert vaak resultaten op die een bredere verspreiding verdienen.
De eerste modules zijn in september gepubliceerd en binnenkort volgen er nog vier.
Op de onderwijspagina's van het NETWORKS-programma staan sinds kort twee interessante lesmodules die bruikbaar zijn bij wiskunde.
Beide modules zijn eerder besproken tijden de Nationale Wiskunde Dagen en zijn voorzien van docentenhandleidingen en uitwerkingen.
Wiskundestudenten Stijn Maatje, Marijne Buhrman, Tristan de Boer, Diene van Batenburg en Sjoerd Stoop hebben een lesmodule gemaakt over Enigma en de wiskunde daarachter.
Sommige delen zijn vrij praktisch en ook geschikt voor de onderbouw.
Het laatste deel richt zich uitdrukkelijker op de bovenbouw en sommige opgaven lijken vooral voor leerlingen met wiskunde D interessant.
In de module wordt ook aandacht besteed aan historische en (Duits)talige aspecten.
Stelling van Descartes
Een minder bekende stelling van Descartes is te beschouwen als het drie-dimensionale equivalent van de regel(s) over de hoekensom van een veelhoek.
Het totale defect van de hoeken van een (convex) veelvlak is altijd gelijk aan 720 graden.
De twee lesboekjes, geschreven door Koen van Baar, Hamza Yusuf en Wiebe Hoving richten zich vooral op leerlingen van klas 3 en 4 van havo/vwo.
De stelling is nauw verwant met de formule van Euler voor het verband tussen de aantallen zijvlakken, ribben en hoekpunten van veelvlakken.
Deze komt uiteraard ook aan de orde, evenals wat grafentheorie.
In aantocht
In de nabije toekomst kunt u modules verwachten over de wiskunde achter kunstmatige intelligentie, lineair programmeren, grafentheorie, met name De Bruijn-grafen, en het maken van een zonnewijzer.
Wilt u op de hoogte blijven?
Onderaan deze pagina kunt u zich aanmelden.
Overigens zijn er nog steeds een paar oudere modules beschikbaar, onder andere over algoritmiek en kleuringsproblemen, die mogelijk interessant zijn, vooral voor wiskunde D.
|
Wiskundeprogramma's op het komende SLO-congres
Vrijdag 22 november staat tijdens het SLO-congres de vernieuwing van het curriculum centraal.
Er is na de plenaire opening in diverse sessies ook ruim aandacht voor (rekenen en) wiskunde.
Er zijn vijf werkgroepen waar wiskunde uitdrukkelijk aan de orde komt; twee gericht op het primair onderwijs en de onderbouw van het vo, één speciaal voor vmbo-leraren, één gericht op de bovenbouw van havo/vwo en één die voor alle wiskundeleraren van belang kan zijn.
Alle workshopleiders zijn curriculumontwikkelaars of -experts rekenen en/of wiskunde voor het primair dan wel voortgezet onderwijs bij het SLO.
Onderbouw
De concept-kerndoelen rekenen/wiskunde voor po en onderbouw vo komen aan bod in een workshop van Jaccoline Klein-van t Noordende en Stanja Oldengarm.
De titel luidt: Werken aan basisvaardigheden met de concept-kerndoelen rekenen en wiskunde.
Er is vooral aandacht voor de nieuwe elementen in de concept-kerndoelen en de begeleiders beloven ideeën en voorbeelden die u direct in de praktijk kunt gebruiken.
De concept-kerndoelen komen ook aan de orde bij Marc van Zanten, Harm Selten en Madeleine Vliegenthart.
Zij besteden vooral aandacht aan het belang van wiskunde, waaronder rekenen, bij het functioneren in de maatschappij, bij het uitoefenen van een beroep en voor keuzes in het persoonlijke leven.
Wat is oud en vertrouwd in deze kerndoelen?
Welke nieuwe perspectieven en leerinhouden hebben een plek in de kerndoelen gekregen?
Vmbo
De nieuwe examenprogramma's voor het vmbo komen aan de orde in een sessie van Harm Selten, Madeleine Vliegenthart en Suzanne Sjoers.
Ze praten u bij over waarom van één programma wiskunde naar twee programmas is gegaan, namelijk wiskunde 1 en wiskunde 1,2.
Aan de orde komen ook wat het concept-programma wiskunde 1 inhoudt, wat er anders is aan de concept-eindtermen voor wiskunde 1,2 en hoe het vervolgtraject er in grote lijnen uitziet.
Bovenbouw havo/vwo
Onder het motto "Help ons wiskunde naar de leerlingen te brengen" gaan Johan Brons en Jos Tolboom vooral in op de interpretatie en invulling van begrippen als "wiskundige activiteiten" en "wiskundige oriëntatie".
In deze sessie worden praktijkvoorbeelden gespiegeld aan de concept-examenprogrammas.
Deelnemers worden uitdrukkelijk uitgenodigd om hun eigen ideeën in te brengen.
Wiskundedocent Maarten Müller krijgt op het congres de gelegenheid de deelnemers kennis te laten maken met het concept Building Thinking Classrooms (zie hiervoor onder andere WiskundE-brief 942).
Praktische informatie
Wanneer: vrijdag 22 november 2024
Tijd: 10:00 16:15 uur, met inloop vanaf 9:00 uur en na afloop een borrel
Waar: NBC Congrescentrum in Nieuwegein
Voor wie: leraren, ibers, coördinatoren, schoolleiders, bestuurders, stafmedewerkers po/vo/(v)so, onderwijsorganisaties, lerarenopleiders, toetsmakers, leermiddelenmakers, onderwijsadviseurs, experts en geïnteresseerden
Toegang: gratis
Informatie en aanmelding: via deze link.
|
Peilingsonderzoek rekenen en wiskunde in voortgezet (speciaal) onderwijs
In het voorjaar van 2025 vindt het tweede landelijke peilingsonderzoek naar rekenen en wiskunde in het voortgezet (speciaal) onderwijs plaats.
Dit onderzoek meet het reken-wiskundeniveau van leerlingen aan het einde van het tweede leerjaar in het voortgezet onderwijs en in voormalig cluster 3 en 4 van het voortgezet speciaal onderwijs met uitstroomprofiel vervolgonderwijs.
Behalve een reken-wiskundetoets vullen de leerlingen ook een vragenlijst in, onder andere over hun wiskundeattitude.
Ook de wiskundedocenten en de schoolleiders vullen een vragenlijst in, over de vormgeving van het reken-wiskundeonderwijs in het tweede leerjaar.
Voor het reguliere voortgezet onderwijs is het de tweede keer dat het peilingsonderzoek rekenen-wiskunde plaatsvindt, zodat het mogelijk is na te gaan hoe deze vaardigheid zich sinds de vorige peiling heeft ontwikkeld.
Voor het voortgezet speciaal onderwijs is het de eerste keer dat een dergelijk onderzoek plaatsvindt.
De Inspectie van het Onderwijs heeft voor dit onderzoek ongeveer 150 vo-scholen en 30 vso-scholen geselecteerd en hen hierover begin september geïnformeerd.
Binnenkort worden ze door een medewerker van KBA Nijmegen benaderd om hun deelname te bespreken.
Ook worden scholen gevraagd om deel te nemen aan de proefmeting, die al in november van dit jaar plaatsvindt.
Deze proefmeting is nodig om na te gaan of de ontwikkelde toets en leerlingvragenlijst passend zijn voor de doelgroep.
Anonieme deelname
Het onderzoeksteam garandeert dat de resultaten in de onderzoeksrapporten op geen enkele wijze herleidbaar zijn tot scholen of leerlingen.
Deelname staat bovendien geheel los van het instellingstoezicht door de inspectie.
De resultaten worden dan ook op geen enkele manier door de inspectie gebruikt voor een kwaliteitsbeoordeling van de deelnemende scholen.
Alle scholen die deelnemen aan het onderzoek in het voorjaar van 2025 of aan de proefmeting in november 2024 ontvangen na afloop een terugkoppeling van de resultaten in de vorm van een schoolrapport.
Hierin wordt onder meer het reken-wiskundeniveau van de eigen leerlingen vergeleken met het landelijk gemiddelde niveau van andere leerlingen in hetzelfde schooltype.
De leerlingen die deelnemen krijgen na afloop een klein presentje als dank voor hun deelname.
Over het kader waarin dit peilingsonderzoek plaatsvindt is hier meer te vinden.
Voor vragen over het onderzoek kunt u het onderzoeksbureau mailen via peil.wiskunde@kbanijmegen.nl.
|
Verschenen
In deze rubriek besteden we aandacht aan nieuwe publicaties en software op het gebied van wiskunde en wiskundeonderwijs.
Uw inzendingen zijn welkom maar de redactie beslist uiteindelijk of en hoe een bijdrage geplaatst wordt.
Kansrekening in Vogelvlucht
Auteur: | Henk Tijms |
Uitgeverij: | Epsilon Uitgaven |
Aantal pagina's: | 156 |
ISBN: | 9789050412056 |
Prijs: | € 22,= |
Deze inleiding tot de kansrekening richt zich op studenten van diverse studierichtingen zoals data-, ingenieurs- en natuurwetenschappen aan universiteit en hogeschool, maar ook op wiskundeleraren en een ieder die meer wil weten over wat kansrekening inhoudt en hoe het wordt gebruikt.
Inzicht en begrip staan voorop hiertoe worden vele motiverende en leerzame voorbeelden en opgaven gegeven.
Het boek behandelt de centrale begrippen en de belangrijkste kansverdelingen uit de kansrekening, maar besteedt ook de nodige aandacht aan Bayesiaans denken een hoeksteen van AI en aan de wisselwerking tussen Monte Carlo simulatie en kansrekening.
Tevens bevat het boek een waaier aan toepassingen van kansrekening in het dagelijks leven.
Deze toepassingen geven een concrete invulling aan het begrip statistische geletterdheid.
|
Advertenties
Docentmiddagen KERN Wiskunde
Maandag 30 september Meppel
Morgen is het zover! Dan is de gratis docentenmiddag van KERN Wiskunde in Meppel.
Wilt u er ook bij zijn? Meld u dan nog snel aan via deze link.
Woensdag 9 oktober in Amsterdam
Heeft u interesse in een nieuwe methode?
Of wilt u ervaringen delen en horen hoe collega's werken met KERN Wiskunde?
Op woensdag 9 oktober organiseert KERN Wiskunde een gratis docentenmiddag in Amsterdam.
Maak kennis met auteurs en het uitgeefteam en bekijk het materiaal van KERN Wiskunde.
Ga geïnspireerd, met een goed gevulde maag en een goodiebag naar huis.
Meld u aan!
|
|
|
Klantenservice Texas Instruments
Klantenservice Texas Instruments helpt u bij vragen over nieuwe rekenmachines.
Voor uw rekenmachines kunt u bij Texas Instruments rekenen op goede klantenservice.
Op onze website kunt u al veel informatie vinden of zaken regelen.
Of u belt met ons gratis telefoonnummer 00-800-4-84-22-737.
De kans is groot dat u medewerker Erik aan de lijn krijgt: Wij zijn er elke werkdag voor leerlingen, ouders en docenten. We pakken elke vraag op en antwoorden zo snel als we kunnen.
Lees ook onze blog over klantenservice.
|
|
|
NumWorks maakt GR uitleg super eenvoudig
Voordat u de kans heeft gekregen om het uit te leggen, hebben de leerlingen de functionaliteit al gevonden.
Vele wiskundedocenten ervaren al hoe eenvoudig dit is met de NumWorks.
Wilt u ook ervaren hoe NumWorks een echte meerwaarde kan zijn in uw lessen?
Vraag dan een gratis testexemplaar aan.
Vragen? Stuur ons een berichtje via contact@numworks.nl.
|
|
.
|
Klaar voor de beste GR voor het middelbaar onderwijs?
Ook úw leerlingen aan de slag met de meest intuïtieve, snelste en modernste grafische rekenmachine op de markt?
Neem contact op met Klaas Kuperus (klaas.kuperus@moravia-consulting.com) voor meer informatie en ontvang een HP Prime docentenmodel voor u en/of de sectie.
- Zeer snelle nieuwe processor, niet meer lang wachten op uitkomsten
- Een touchscreen in kleur en zeer hoge resolutie, voor snel en duidelijk plotten van grafieken
- Door het CvTE goedgekeurde examenmode
- Compleet Nederlandse software en ondersteuning
- Beschikbaar vanaf € 99 voor uw leerlingen
- Volledige support van Noordhoff voor G&R en MW online beschikbaar
Neem ook eens een kijkje op www.hp-prime.nl voor veel meer informatie over de HP Prime rekenmachine en Nederlands lesmateriaal.
|
|
|
|
|