nummer 609, 23 septem­ber 2012

Dit nummer wordt ge­stuurd naar circa 3300 adres­sen.


De Wiskun­dE-brief is een digita­le nieuws­brief, gericht op wiskun­dedocen­ten in het voortge­zet onder­wijs, met als doel een snelle onder­linge uitwis­seling van informa­tie en menin­gen. De brief ver­schijnt buiten de school­vakan­ties onge­veer één keer per week. Via de website kunt u een gratis abonne­ment aanvra­gen.

Uw bijdra­gen zijn welkom op het emaila­dres van de redac­tie. Op onze website vindt u nadere details. De redac­tie behoudt zich steeds het recht voor, bijdra­gen in te korten of niet te publice­ren.

Op onze website kunt u oude nummers op onder­werp opzoe­ken en nalezen. Ook onze adver­tentie­tarie­ven en voor­waarden vindt u daar.


Inhoud van dit nummer:


Rekenen, rekenen, rekenen ...

Rekenen komt de laatste tijd zo veel voor in de Wiskun­dE-brief dat je bijna zou overwe­gen om deze nieuws­brief de Reken­brief te gaan noemen. Ook in dit nummer vormt dit onder­werp weer de hoofd­moot.

De veld­raadple­ging over de voor­stellen 3S gaat op maandag 8 oktober 2012 van 17:30 tot 20:30 uur plaats vinden. Elders in deze wiskun­dE-brief leest u daar meer over. Hope­lijk zijn veel collega's in staat om deze bijeen­komst bij te wonen.

Uiteen­lopende reac­ties
Intus­sen zijn er een paar nogal uiteen­lopende reac­ties op de concept reken­toets­wijzer 3S bij de redac­tie binnen­gekomen. Wij zouden het fijn vinden wanneer er dat de komende weken nog meer worden.

Sterker nog: daar rekenen wij op!

redac­tie


Rekenen: verba­zing over 3S

Met verba­zing las ik in wiskun­dEbrief nummer 608 het stukje over de concept reken­toets­wijzer 3S. De verba­zing is niet gericht op de leden van de commis­sie, waarvan ik weet dat die met hart en ziel strijdt voor verbete­ring van het rekenni­veau van onze vwo-ers. Voor het werk van deze mensen heb ik waarde­ring.

Maar waarom heeft nog niemand bedacht dat reken­toetsen volsla­gen overbo­dig zijn? Vanaf 2015 hebben we ook wiskun­de C op havo en vanaf dat moment hebben alle havo/vwo leerlin­gen weer wiskun­de in hun pakket!

Waarom?
Waarom is dit verhaal niet al lang bij de ambte­lijke top van het ministe­rie van onder­wijs terecht gekomen? Waarom wordt er tijd gesto­ken in het ontwik­kelen van reken­program­ma’s en reken­toetsen voor de boven­bouw havo/vwo terwijl het één en ander heel goed via de bestaan­de of te ontwik­kelen wiskun­depro­gramma’s kan worden opge­lost?

Nutte­loos
Het wordt hoog tijd om die vraag met de nodige nadruk aan aller­lei institu­ten, zoals het Cito, de SLO en uiter­aard het ministe­rie, te stellen. Laten we ons mooie wiskun­deonder­wijs verder optui­gen en nog beter maken met het geld dat we nu dreigen te verspil­len aan een nuttelo­ze exerci­tie.

Frits Spij­kers,
Docent wiskun­de Etty Hille­sumlyce­um


Rekenen: de goede kant uit met 3S

Met de concept reken­toets 3S gaat het in verge­lijking tot de concept­toetsen 2F en 3F de goede kant op. Maar ik wil hier nog wel de onder­staande kantte­kenin­gen bij plaat­sen.

  1. Het aandeel van de context­sommen (70%) vind ik nog steeds te groot. Hier­door wordt er net als bij andere Cito toetsen toch weer op (verbale) intelli­gentie ge­toetst. Dit is in tegen­spraak tot het door de commis­sie 3S geformu­leerde uit­gangs­punt dat het 'welom­schre­ven typen opgaven moeten zijn waarmee de leerlin­gen uitge­breid kunnen oefenen'.
  2. De rekenma­chine blijft een anoma­lie. Het is mij vol­strekt niet duide­lijk wat de meer­waarde is van een rekenma­chine bij het toetsen van reken­vaardig­heden. De commis­sie wil bij 40% van de opgaven de rekenma­chine beschik­baar stellen. Wel­licht wilde men zo het rekenex­amen wat gemakke­lijker maken. Maar dat had men beter kunnen doen door de kale sommen iets eenvou­diger te maken.

Betere resulta­ten
Er is door de commis­sie volgens mij voor een gedoog­con­struc­tie gekozen. We weten waar dat toe kan leiden maar toch voor­spel ik dat de resulta­ten van de 3S toets aanzien­lijk beter zullen blijken te zijn dan die van de 3F toets, met 72% onvol­doende op havo. Voor­waarde is dan wel dat de reken­boeken en reken­lessen op havo en vwo voldoen­de gelegen­heid geven tot oefenen en inslij­pen van met name het breukre­kenen.

Henk Pfaltz­graff


Rekenen: 3F of 3S?

Zonder rekenma­chine, uitslui­tend met pen en papier, ben ik in staat om de vier­kants­wortel uit elk reëel getal te bereke­nen. Dat heb ik in 1963 van mijn oude wiskun­dele­raar in de eerste klas van de middel­bare school geleerd. Je deelt het getal op in brokjes van twee cijfers en dan ga je met een soort van staart­deling het getal te lijf. Ik heb de tech­niek onthou­den en kan hem nog steeds aan ieder­een laten zien.

Maar niemand wil het meer van mij leren. Ik kan me dat goed voor­stellen, want deze methode is volsla­gen nutte­loos. Alsof ik ooit, aange­spoeld op een onbe­woond eiland, met mijn vinger in het zand de wortel uit 28.934.054.312.645 zou willen uitreke­nen. En zo is het ook met de staart­deling. Er is terecht geen belang­stel­ling meer voor.

De reken­toets is in het leven geroe­pen omdat geble­ken is dat veel leerlin­gen door het gebruik van rekenma­chines de simpele, en ik zeg met nadruk simpele, reken­kundige basisbe­werkin­gen niet meer beheer­sen. Het aanle­ren en toetsen aan deze basisbe­werkin­gen is inmid­dels door de wetge­ver ver­plicht gesteld. Aan ons, specia­listen op het gebied van het rekenon­derwijs, is nu de taak om invul­ling te geven aan deze eis.

Doorge­schoten
Ik vind dat de commis­sie 3S in zijn voortva­rend­heid is doorge­schoten. Vele opgaven op niveau 3S zijn onnodig tijdro­vend door het gebruik van te grote getal­len en breuken met een te grote teller of noemer. De essen­tie van de reken­kennis is ook te toetsen met kleine­re getal­len. Ik vind dat de rekenop­gaven van een dusda­nig niveau zouden moeten zijn dat een ervaren wiskun­dedo­cent ze uit het hoofd kan uitreke­nen.

Voor de opgaven waarbij ik een klad­blaadje nodig heb, kan ik zonder moeite een alterna­tief beden­ken dat uit het hoofd te bereke­nen valt en waarin de essen­tie van het vraag­stukje behou­den blijft. En ik ben ervan over­tuigd dat al mijn collega wiskun­dedocen­ten hiertoe ook in staat zijn. 5 × 17 doen we het liefst uit het hoofd en voor 3124 × 547 mag ieder­een wat mij betreft een rekenma­chine gebrui­ken.

Voor­stel
Mijn voor­stel is dan ook om voor de reken­toets vwo referen­tieni­veau 3F aan te houden. Referen­tieni­veau 3S lijkt me meer ge­schikt voor studen­ten aan de PABO.

Job Porck,
Docent wiskun­de sinds 1976
Voorzit­ter sectie wiskun­de Gemeen­telijk Gymnasi­um Hilver­sum


Veld­raadple­ging concept-reken­toets­wijzer 3S

Op maandag 8 oktober organi­seert SLO een veld­raadple­ging over de concept-reken­toets­wijzer 3S. Zie ook wiskun­dE-brief nummer 608. De bijeen­komst is onder andere bestemd voor 'docen­ten rekenen en reken­vakken in het vo'.

De commis­sie reken­toets­wijzer 3S vraagt zich af of de manier waarop niveau 3S door haar is geïnter­pre­teerd, door het wiskun­de onder­wijs­veld wordt gedeeld. Daarom worden belang­stellen­den uitgeno­digd om over de concept-reken­toets­wijzer van gedach­ten te wisse­len.

plaats en tijd
De veld­raadple­ging vindt plaats op maandag 8 oktober 2012 van 17:30 tot 20:30 uur in het Regardz verga­dercen­trum De Een­hoorn te Amers­foort. Tussen 17:00 en 17:30 uur kunt u al terecht voor soep en een broodje.

U kunt zich aanmel­den via dit formu­lier.


Stercol­lecties wiskun­de (reactie)

Onze school, het Stede­lijk College te Zoeter­meer, VMBO onder­wijs, is dit school­jaar overge­scha­keld naar de Stercol­lecties Wiskun­de, ter vervan­ging van de boeken. Helaas hebben we moeten consta­teren dat de lesstof erg mager­tjes is. Zo zijn er nog geen toetsen beschik­baar en kunnen de tussen­toetsen niet met een iPad worden gemaakt.

Maar wat belang­rijker is: voor vragen of klach­ten is de bereik­baar­heid heel erg slecht. VO-Content is alleen per mail bereik­baar en je moet erg vaak meerde­re mails verzen­den voordat je ant­woord krijgt.

VO-Content niet op iPad
En dan nog iets opmerke­lijks. Onze school ver­strekt iPads aan brug­klas­leerlin­gen leerlin­gen om het onder­wijs zoveel moge­lijk digi­taal te kunnen aanbie­den. Helaas onder­steunt VO-Content de iPad niet. Leerlin­gen kunnen op hun iPads de Stercol­lectie Wiskun­de niet openen. Invul­bladen worden in het PDF formaat beschik­baar gesteld en kunnen daar­door niet worden inge­vuld zonder eerst aller­lei kunst­grepen toe te passen.

Ei van Colum­bus?
Het één en ander bete­kent dat we heel veel kopieën moeten maken en zelf onze toetsen moeten samen­stellen. VO-Content presen­teert de Stercol­lecties als het 'ei van Colum­bus' maar vormt voorals­nog géén vervan­ging voor onze lesboe­ken. Wij hopen dat VO-Content op zeer korte termijn zal worden vervol­maakt. Zo niet, dan zullen we volgend school­jaar echt weer terug moeten keren naar de boeken van Getal & Ruimte.

Hans Spoor,
Secreta­ris (G)MR/Deel­raad
Stede­lijk College Zoeter­meer


Master­class wiskun­de D: Walt­zing wheels, de spiro­graaf

Leerlin­gen kunnen donder­dag 15 novem­ber in work­shops aan de slag met de spiro­graaf. Ze kunnen door het uitvoe­ren van prakti­sche opdrach­ten ontdek­ken, welke figuren je met dit 'speel­goed' kunt maken en welke wiskun­dige princi­pes hierbij komen kijken.

We gaan in op dit soort vragen:

  • Wat voor soort figuren kun je met een spiro­graaf tekenen? Lukt een vier­kant ook? En een ellips? En een lijn­stuk?
  • Worden de figuren uitein­delijk altijd geslo­ten? Hoeveel keer moet je daar­voor rond?
  • Geven ver­schil­lende wielen ook altijd ver­schil­lende figuren?
  • Wanneer heeft een figuur een lus en wanneer niet?
  • Hoeveel zelf­door­snijdin­gen heeft een figuur?
  • Welke figuren kun je maken door drie wielen te gebrui­ken?
  • Hoe lang is een spiro­graaffi­guur?

Deelna­me
Deze master­class van het Radboud PUC of Science is bedoeld voor leerlin­gen met wiskun­de D uit de klassen 4, 5 en 6 van het vwo en duurt van 13:45 tot 17:00 uur. Natuur­lijk is er in de work­shop voor ieder­een een spiro­graaf aanwe­zig. Na afloop ontvan­gen de leerlin­gen een bewijs van deelna­me.

In­schrij­ven kan van 26 septem­ber tot 30 oktober. Kijk op www.ru.nl/pucof­science voor meer informa­tie.

Xandra Snoeker,
X.Snoeker@science.ru.nl.


Adver­tenties

Voor voor­waarden en tarie­ven: zie www.wiskun­debrief.nl


Vacatu­re leraren­oplei­ding Amster­dam

Voor de tweede­graads leraren­oplei­dingen zoekt HvA Onder­wijs en Opvoe­ding zo spoedig moge­lijk een docent/leraren­oplei­der Wiskun­de (0,8-1,0 fte) voor de tweede­graads leraren­oplei­ding Wiskun­de, in het bezit van een Master­diploma en met een eerste­graads bevoegd­heid voor het vak wiskun­de.

Slui­tingsda­tum: 2 oktober 2012.
Meer informa­tie: www.hva.nl (vacatu­res).


Expert rekenen/wiskun­de ge­vraagd

32-38 uur per week, stand­plaats Arnhem.

Wil jij jouw experti­se op het gebied van rekenen en wiskun­de inzet­ten voor de diverse toetsen en examens in het voortge­zet onder­wijs? Zoek jij een baan waarin je zowel vakin­houde­lijk als organi­sato­risch wordt uitge­daagd? Dan is deze functie iets voor jou. Kijk voor meer informa­tie op www.cito.nl (vacatu­res).


De Reken­toets halen in 2012/2013

In het school­jaar 2012/2013 kunnen leerlin­gen in voor-examen­klassen (3 vmbo, 4 havo en 5 vwo) meedoen aan de pilot-reken­toets 2F en 3F in maart 2013. Halen ze die toets, dan hebben ze meteen ook aan de examen­ver­plich­ting voldaan!

De APS-studie­middag is bedoeld voor docen­ten die direct aan de slag willen in een voor-examen­klas. Klik op deze link voor details.


Basis­trai­ning Rekendo­cent vo/mbo start 2 novem­ber

Wat is goed rekenon­derwijs? Welke eisen stellen de referen­tieni­veaus? Hoe organi­seer je het rekenen?

Compac­te trai­ning voor docen­ten die succes­vol rekenon­derwijs willen (gaan) geven. Start 2 novem­ber 2012 bij CPS.


redactie:Gerard Koolstra en Ton Groeneveld
email:redactie@wiskundebrief.nl
website:www.wiskundebrief.nl