In het vorige nummer vroegen we u naar de wijze waarop in de scholen de rekengelden worden besteed, de financiën die door het ministerie voor de periode 2008-2011 zijn uitgetrokken om onder meer de rekenprestaties van leerlingen in het VO te verbeteren (‘Onderwijs met Ambitie’; Kwaliteitsagenda VO). Hieronder volgen enkele reacties.
Martin Hofman, CS Walcheren te Middelburg (hfm@cswalcheren.nl)Ik ben wiskundedocent aan de CSW te Middelburg afdeling HAVO/VWO en geef les in de onderbouw.
De kwaliteitsgelden worden bij ons op school voor een deel besteed aan het opzetten van rekenbeleid, de rest aan taalbeleid, digiborden, deskundigheidsbevordering enz. Het geld wordt niet besteed aan rekenlessen, want die zijn structureel, en de kwaliteitsgelden zijn projectgelden, gespreid over vier jaar beschikbaar.
Wat we nu doen en in de toekomst willen uitbreiden is dat we de rekenlessen van de methode Getal en Ruimte gebruiken en wel in een apart uur naast de wiskundelessen. Daarbij komen remediëren, nieuw verwerven, verwerken en het onderhouden van rekenvaardigheden allemaal aan de orde.
De rekenlessen worden aan de havo/vwo/gymnasiumklassen door een onderwijsassistent onder begeleiding van de vakdocent gegeven, en voor de mavo/havo door de vakdocenten zelf omdat in deze klassen meer leerlingen met rekenproblemen voorkomen. We zijn bezig met het ontwikkelen van een beleidsplan waarbij de continuering van het rekenen door de leerjaren heen gestalte moet gaan krijgen.
Zelf ben ik als wiskundedocent betrokken bij de totstandkoming van het rekenbeleid en we proberen relevante vakgroepen er zo veel mogelijk bij te betrekken. De ‘verantwoordelijkheid’ voor het rekenen ligt niet alleen bij het vak wiskunde maar ook bij andere vakken. In overleg wordt er gekeken waar en wanneer er problemen bij de diverse vakken naar voren komen en in het ene geval zal het vak wiskunde proberen daarin een oplossing te vinden, in een ander geval zal het betrokken vak zelf ruimte moeten inruimen om het rekenonderdeel extra aandacht te geven.
Wij zijn nog volop bezig met het opzetten van het reken- en taalbeleidsplan, we hebben dus zelf ook nog veel vragen te beantwoorden.
Ondanks herhaalde verzoeken mijnerzijds is er bij ons op school nog geen `dubbeltje` gegaan naar wat dan ook. Echt een drama. Daarnaast wordt er tot op dit moment ook nog niets gedaan met het gegeven dat er rekenexamens komen. Ik gok dat dat straks weer alle zeilen bijzetten wordt voor onze wiskundesectie en de talensecties......
Swier Garst, RGO Middelharnis (garst@planet.nl)Bij ons op school hebben de leerlingen een half jaar lang een extra uur wiskunde. De bedoeling is om een heel jaar een half uur per week aan rekenen te besteden. Simpeler, het geld is besteed aan een half uur rekenen en aan een half uur taal per week. De brugklassers hebben dus een uur meer op het rooster. Dat zou te gek zijn, dus zijn de studielessen niet meer in halve klassen, maar in hele klassen. We gebruiken de rekenboeken die gemaakt zijn bij Getal en Ruimte.
Het halve uur per week bevalt echter niet! Het is een organisatorisch onding. Dus als je een fatsoenlijke gang van zaken wilt organiseren, dan moeten leerlingen gewoon een uur rekenen per week krijgen.
Rekensteunlessen (7 à 8 keer) n.a.v. rekentoets (basisschooleindniveau), daarna eventueel steunles wiskunde in dat uur. Sinds een aantal jaar geleden structureel een extra rekenuur in de klassen 2M en 2H en 3V (helaas niet in 3-gymnasium vanwege de lessentabel), gegeven door de wiskundedocenten (meestal de docent van de desbetreffende klas.maar om roostertechnische redenen soms een wiskundecollega). Inhoud van dat extra uur: rekenen, maar ook veel algebraïsche vaardigheden.
Wij vinden dat de sectie wiskunde dit soort lessen zou moeten geven en dat is tot nu toe het geval geweest. Hoeveel geld hieraan wordt besteed is mij niet duidelijk, maar onze school staat zeer positief tegenover verbetering van rekentechnisch en algebraïsch niveau. Of het met de vernieuwde tweede fase genoeg is ...
Hierbij een aantal antwoorden op de vragen uit WiskundE-brief nr. 515.
- We zijn een school van ongeveer 1200 leerlingen. Ongeveer 30% van de financiële middelen uit ‘Onderwijs met Ambitie’ gaat naar rekenen. De sectie mocht plannen ontwikkelen voor ongeveer € 15000.
- Ons project is gericht op 2eklassen VMBO en HAVO en op 4e klassen HAVO (al of niet met wiskunde in het pakket). We gaan in het tweede halfjaar 16 lessen in de 2eklassen geven en 10 lessen in de 4e klas. Vorig cursusjaar hebben we al wel met de CITO-toetsing meegedaan in drie brugklassen en in twee 4eklassen. Daar is enige ontwikkeltijd in gaan zitten (en uitbetaald). De rekenboeken van Getal en Ruimte zijn aangeschaft om leerlingen uit te laten werken. Dit zijn de zaken waaraan de rekengelden worden besteed.
- De nadruk ligt op rekenen zonder rekenapparaat. We hopen dat het vooral om onderhoud van rekenvaardigheden zal gaan, eerder dan om remediëren, nieuw verwerven of verwerken. Waar nodig leggen we de rekentaken uit.
- De wiskundesectie had in oktober 2008 al een eerste plan gepresenteerd. Het kostte nog flink wat tijd om met de directie op eenzelfde golflengte te komen. Ook binnen de sectie was er tijd nodig om tot een breed gedragen plan te komen.
- De directie moet zich wel verantwoordelijk weten voor het rekenen, maar moet juist de vakkennis (in de wiskundesectie) gebruiken en de enthousiaste mensen faciliteren.
Ook de komende tijd blijven reacties natuurlijk zeer welkom, niet alleen over de besteding van deze tijdelijke financiële injectie, maar ook over meer structureel rekenbeleid op uw school. Te verwachten valt namelijk, dat directies van scholen op dit gebied de komende tijd snel plannen zullen ontwikkelen. Zo organiseert de VO-raad vanaf februari speciale schoolleidersbijeenkomsten over dit onderwerp. Uw rol als wiskundedocent bij het rekenbeleid (zijdelingse dan wel rechtstreekse betrokkenheid en invloed) lijkt ons van belang, ongeacht het antwoord op de vraag of de verantwoordelijkheid voor rekenonderwijs en rekenprestaties in het VO wel bij wiskundesecties gelegd moet worden. Laten we elkaar daarom informeren over onze ideeën en over de ontwikkelingen op onze scholen.
In de loop van de maand januari zal overigens een steunpunt taal en rekenen voor VO-scholen in de lucht gaan. Zie ook www.taalenrekenen.nl
mb
Afgelopen week heeft het CvE (College voor Examens, de voormalige CEVO) via Examenblad.nl nadere informatie over het bezemexamen wiskunde A1 naar de scholen gemaild. Op deze informatie werd door sommige leraren al een tijdlang met smart gewacht, aangezien er nogal wat onduidelijkheid en verwarring over dit examen bestond. Het heeft er een tijdje op geleken, dat kandidaten voor het bezemexamen wiskunde A1 zouden moeten voldoen aan andere (zwaardere) eisen dan voorheen (geen formulekaart, meer algebraïsche vaardigheden waaronder de rekenregels voor logaritmen). In een eerder stadium had het CvE namelijk aangegeven dat er géén apart (bezem-)examen wiskunde A1 zou komen, maar dat de bezemkandidaten voor dit vak het nieuwe examen wiskunde C zouden moeten afleggen en zich dus op die (lichtelijk afwijkende) examenstof zouden moeten voorbereiden.
Dit blijkt in tweede instantie niet het geval te zijn. Het CvE heeft 11 januari (m.i. rijkelijk laat, maar gelukkig nu dan tóch) bekend gemaakt dat beide groepen examenkandidaten weliswaar dezelfde vragen voorgelegd krijgen, onder de noemer ‘wiskunde C’, maar dat het om vragen zal gaan die passen bij de overlap van de twee programma's. (NB Hieruit valt m.i. ook te destilleren dat er dit jaar in het CE wiskunde C geen vragen gesteld zullen worden over de rekenregels voor logaritmen.)
Daarnaast is het zo dat bezemkandidaten wiskunde A1 tijdens het examen op 25 mei a.s. wel degelijk nog gebruik mogen maken van formulekaart en tabellen, in tegenstellling tot kandidaten wiskunde C in de vernieuwde profielen.
NB Voor kandidaten wiskunde C, en ook A en B, wordt in de CE-opgavenset als zodanig een beperkt aantal formules afgedrukt. (Zie voor die formules de syllabi.) Omdat het centraal examen wiskunde A1 identiek is aan het centraal examen wiskunde C, treffen de kandidaten wiskunde A1 dit formuleblad eveneens aan, zij het voor hen dus ten overvloede omdat zij ook gebruik mogen maken van de oude (uitgebreide) formulekaart.
mb
Van 1 tot en met 28 maart 2010 kunnen leerlingen vwo 5 en 6 met wiskunde B via het internet werken aan het beroemdste open probleem van de wiskunde: de Riemann-hypothese. De webklas staat onder leiding van professor Jan van de Craats.
Meer informatie en aanmelden: www.webklassen.nl
Graag nodigt de Faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica (EWI) van de TU Delft u uit om donderdag 4 maart 2010 een informatieve dag voor decanen en docenten bij te wonen. Deze dag staat in het teken van de samenwerking tussen het voortgezet onderwijs en de universiteit. U kunt zich voor deze dag aanmelden via ewi.tudelft.nl/decanendocentendag. Indien u uw emailadres invoert, houden wij u op de hoogte van de ontwikkelingen omtrent het programma. Meer informatie over de inhoud van het programma vindt u hieronder.
14:30-15:00 Ontvangst
15:00-15:30 Key note speech ‘Vooraanstaand technisch onderwijs en maatschappelijke ontwikkelingen’
15:40-16:40 Vier parallelle sessies, met o.a. presentaties, lespakketten en een paneldiscussie. Gedetailleerde informatie vindt u op de website (Sessies voor Wiskunde, Informatica, Electrical Engineering en Decanen)
16:40-18:30 Informatiemarkt
17:45-18.30 Netwerkborrel
Wij hopen u allen te verwelkomen op 4 maart.
Samantha Liebregts, Voorlichting, namens de Faculteit EWI.
Veel docenten in het voortgezet onderwijs willen graag meer worden betrokken bij ontwerp en ontwikkeling van hun eigen onderwijs. Vergroten van deze betrokkenheid draagt bij aan professionalisering van docenten en daarmee aan de kwaliteit van het onderwijs. Lerarenopleiders en onderzoekers van de Universiteit Twente ervaren dat zij beter functioneren als zij de praktijk van professionals meenemen in hun opleiding en onderzoek. En professionals zoals leraren en voorlichters geven aan dat zij de resultaten van dat onderzoek nodig hebben om de kwaliteit van hun werk te verbeteren.
Om deze twee werelden bij elkaar te brengen zijn we in TSE-verband bezig om een goede samenwerking tussen docenten in het voortgezet en hoger onderwijs te versterken. Dit kan samenwerken zijn in opleiding, onderzoek en praktijk, in diverse bèta-domeinen of in bèta en gamma.
Graag nodigen wij u uit om op donderdag 28 januari 2010 onze studiedag bij te wonen. Vakvernieuwing en professionaliseren doe je niet alleen. Samenwerken tussen docenten in het voortgezet en hoger onderwijs is noodzakelijk geworden. Op de studiedag hopen we met u van gedachten te kunnen wisselen over dit boeiende onderwerp.
Meer informatie en aanmelding: www.utwente.nl/elan/conferentie.
De stichting Pythagoras heeft overtollig het tijdschrift Pythagoras, wiskundetijdschrift voor jongeren (ISSN 00334766). Het betreft alle jaargangen vanaf 1961 tot en met 2008. We zoeken hier een goede bestemming voor. Wie heeft belangstelling?
Nico Bader, Stichting Pythagoras. Thorbeckelaan 46, 1412 BR, Naarden; e-mailadres nico.bader@stichting-pythagoras.nl
De 8e wiskundeconferentie voor docenten wiskunde vmbo en onderbouw havo/vwo met wederom veel aandacht voor het reken-/wiskundeonderwijs, rekenvaardigheid, wiskunde op een andere manier en nieuwe werkvormen. Ook dit jaar diverse rondes met werkgroepen/presentaties. De inhoud staat uitgebreid beschreven op de site: http://www.aps.nl/