WiskundE-brief nr. 492 25-04-2009

in dit nummer:

• Gezocht: collega's voor de centrale examenbesprekingen van de NVvW

• Blokuren (reacties)

• Leerstofoverzichten en AlgebraKIT van Math4all

• Inzet gelden voor verbetering rekenonderwijs

• Volgend nummer

• Vacature zomercursus (adv.)

• Vacature Bussum (adv.)

• Vacature Waalwijk (adv.)

• Vacature Deventer (adv.)

• Vacature Hilversum (adv.)

• Smakelijke wiskunde (adv.)

Gezocht: collega’s voor de centrale examenbesprekingen van de NVvW

De afgelopen jaren is het aantal plaatsen met een regionale bespreking kleiner geworden (geringe opkomst). Tevens maakt de reisafstand dat enkele regiovoorzitters niet aan de centrale bespreking kunnen deelnemen. Omdat deze besprekingen uitmonden in de afspraken voor de regionale besprekingen en de informatie op de website van de vereniging, ben ik op zoek naar collega’s die mee willen praten over het examen en de afspraken / verfijningen die in voorkomende gevallen gemaakt kunnen worden binnen de grenzen van de bindende normen.
Om te komen tot een goede discussie is het nodig dat het aantal collega’s dat meepraat uitgebreid wordt. Het is prettig als je al iets van het werk van de leerlingen gezien hebt.
Voor de duidelijkheid volgen hier de examens met de datum van de centrale bespreking.

examen:	datum centrale bespreking:
havo A	wo 20 mei
havo B	wo 20 mei
vwo A1/A12	di 26 mei
vwo B1/B12	wo 3 juni

Alle besprekingen worden gehouden in de Jaarbeurs –Beatrixgebouw– in Utrecht van 16.00 tot 18.00 uur. De zaal staat vermeld op de informatieborden in de Jaarbeurs onder NVvW - betreffende examen. Je kunt je aanmelden via gfokkens[at}onc.nl

Blokuren

Op het stukje van collega Bob de Jong over blokuren wiskunde in het vorige nummer zijn veel reacties binnengekomen.
Ze volgen hieronder:

Tim Croes, CSG Willem de Zwijger, Schoonhoven:

Het probleem waar jij mee zit komt mij heel bekend voor. Dit jaar heb ik twee klassen havo 5 wisB. De ene klas bestaat uit 21 leerlingen en de andere klas uit 12. Ik heb 4 uren van 50 minuten per week, maar de kleine klas had ik 2x 50 minuten en 1x 100 minuten. Dat betekent dat leerlingen veel meer stof in een keer moeten behappen en dat ze een verwerkingsmoment missen. Dat blijkt ook wel uit de resultaten want de eindcijfers van het schoolexamen liggen in de klas met het blokuur een punt lager dan in de klas zonder, terwijl eerstgenoemde veel kleiner is en elke leerling gemiddeld meer aandacht zou moeten kunnen krijgen. Ik was er helemaal niet gelukkig mee, maar er kon helaas niets aan veranderd worden. Ik kan nu in ieder geval wel aantonen dat het een slechte zet geweest is.
Ook is er een aantal jaren geleden het wilde idee ontstaan om de lessen van 50 minuten te verlengen tot 70 minuten, maar als wiskundesectie zijn wij van mening dat 4x 50 minuten meer is dan 3x 70 minuten.
Succes met de situatie. Ik hoop voor je dat je gewoon enkele uren kunt houden.

Eling Homminga, docent bovenbouw en sectievoorzitter, Stellingwerf College te Oosterwolde (Friesland):

Op onze school willen wij in principe geen blokuren. Dit kunnen wij bij onze roosterwensen aangeven en gelukkig wordt daar goed naar geluisterd. Helaas wil het wel eens gebeuren (door roostertechnische problemen) dat we toch een klas 2 uren op één dag hebben. Meestal niet in een blokuur (wij hebben een rooster met 50 minuten), maar bijvoorbeeld op het eerste en vijfde lesuur op die dag.
Leerlingen (en de docenten dus ook) vinden dit uitermate onplezierig om de al genoemde reden; veel stof zelfstandig moeten doornemen is voor velen niet weggelegd. De docent zal in zijn/haar les de stof die niet begrepen is, eerst moeten verduidelijken, voordat men weer verder kan. Als je een blokuur hebt, krijg je soms het effect dat een leerling zijn best doet voor het eerste uur (en op problemen stuit) en de stof voor het tweede uur maar overslaat. Daarnaast valt het velen zwaar om het huiswerk voor 2 lesuren te maken; het is best wel een grote tijdsinvestering voor een leerling die zich met hard werken dit vak eigen moet maken.
Hopelijk kunnen jullie o.a. met deze reactie een vuist maken tegen jullie directie en het blokuren-idee in de prullenbak gooien.

Kees Nagtegaal, Stedelijk Dalton Lyceum, Dordrecht:

Ook wij hebben te maken met het verschijnsel blokuren. Het overgrote deel van onze sectie heeft bezwaren tegen de door de schoolleiding opgelegde blokuren waarmee we nu gedurende twee jaar werken. Vooral de inperking van het aantal contactmomenten is ons een doorn in het oog:

• Het inslijpen van routines (vergelijkingen, differentiëren, enz.) lukt veel beter met steeds terugkerende kortere herhalingen dan met langere tijd achtereen oefenen
.
• Drie maal een kleinere hoeveelheid huiswerk wordt niet alleen serieuzer gemaakt dan twee maal een grotere portie, maar ook zal er bij een grotere portie eerder een "vastloopmoment" optreden waarbij stoppen voor een leerling erg aanlokkelijk is
.
• Het verwerken van grotere stukken stof is voor leerlingen in veel gevallen te veel gevraagd
.

Hans Swinkels, Sint-Janslyceum 's-Hertogenbosch:

Mijns inziens kost het veel tijd als je met blokuren werkt; veel minder efficiënt, veel minder concentratie, veel minder werkritme. Ik geloof dat iedere leerling gewoon een lesuur (50 minuten) per dag wiskunde zou moeten krijgen. Ik geef al meer dan dertig jaar wiskundeles op een scholengemeenschap vmbo/havo/vwo/gymnasium. Kinderen kunnen de laatste jaren, zegt men, na onderzoek, meerdere dingen tegelijkertijd. M.i. impliceert dat tevens dat de concentratieboog veel korter is dan enkele jaren geleden. Daarom vind ik het slecht om leerlingen meer dan 50 minuten wiskunde te laten doen. Ik geloof dat de concentratie dan volledig zoek is. Bij mijn leerlingen in ieder geval wel. Ook voor de huiswerkgevers is het een keer minder huiswerk. Het ritme is niet zo fijn als wanneer je werkt zonder blokuren, je ziet je leerlingen ook regelmatiger en dus ken je ze dan nog beter, je volgt ze immers meer van dag tot dag (de grootste misser bij het studiehuis is toch dat je de leerlingen niet zo goed meer kent, vandaar dat overal wordt teruggedraaid naar de normale lesuren, iets wat de leerlingen overigens ook veel liever hebben!!). Momenteel geef ik per toeval weer eens les in een brugklas (4 dagen iedere dag een lesuur van 50 minuten). Daar ken ik mijn leerlingen door en door, weet precies wanneer ze er niet zijn en waarom, heb gesprekken over wat ze wel en niet moeten eten, drinken, etc etc. Ze werken ook voor mij. Ook geef ik les aan havo 4 met 32 leerlingen (25 jongens 7 meisjes), gaat prima, maar ik moet er niet aan denken dat ik die, zoals mijn havo 5 groep, een blokuur moet lesgeven, dan zijn zij en ook ik, kapot. Kortom: weg met de blokuren voor wiskunde.

Gert Treurniet, Chr. Gymnasium Sorghvliet, Den Haag / Texas Instruments:

Mijn ervaring tot nu toe is, dat blokuren wiskunde niet optimaal zijn: Blijkbaar heeft een deel van de leerlingen toch een bepaalde tijd nodig om stof te verwerken.
Maar als je er mee wordt geconfronteerd zijn mogelijkheden om de gevolgen te verminderen:

• Behandel een onderwerp dat veel klassikale uitleg nodig heeft, parallel aan een onderwerp dat dat niet of minder heeft. Plan de uren over het onderwerp met minder klassikale uitleg in het 2e deel van het blokuur en eventueel in een deel van de andere uren. (Nog een voordeel: de leerlingen zijn een langere periode met een onderwerp aan de gang.)
• Als er computers beschikbaar zijn in de blokuren: laat de leerlingen opdrachten uitvoeren op bijvoorbeeld de Digitale Wiskunde Omgeving
.
• Gebruik de TI-Nspire om er interactieve documenten in te zetten: documenten met opdrachten, vragen en antwoorden en de mogelijkheid om documenten weer terug te krijgen van leerlingen (sorry, ik ben ook educatief consulent voor TI). Geef deze opdrachten in het tweede uur van het blokuur. De afwisseling van werkvorm verricht soms wonderen.
• Maak gebruik van lesmateriaal dat ontwikkeld is door collega's van andere scholen. Ik herinner me dat ik een keer een opdracht heb gezien waarbij leerlingen een 'formuleboekje' moesten maken.

Nico Intema, GSG Schagen:

Ik werk in de bovenbouw Havo/Vwo van de GSG Schagen. Een blokuur is voor mij en mijn sectieleden geen enkel probleem. Sterker nog: ik vind het didactisch aan te bevelen.
In een blokuur moet je uiteraard je werkvormen aanpassen. Het grote voordeel is dat je met een groep leerlingen wat langer met een onderdeel uit de wiskunde bezig bent.
Ook wij gebruiken Getal & Ruimte naar grote tevredenheid. Ik vind lessen van 45 minuten eigenlijk te kort voor een vak als wiskunde, zeker wiskunde B en D.

Jaap Grasmeijer, docent wiskunde bij de technische opleidingen van Hogeschool INHolland:

Gerrit de Jong, CSW van de Perre, Middelburg:

Monique Seijsener, Mondriaan, vmbo met leerwegondersteuning, Amersfoort:

Graag wil ik wat ervaringen naast elkaar zetten mbt het geven van blokuren wiskunde. Onze vmbo-school met lwoo gebruikt ook Getal & Ruimte. (Volgend schooljaar met docentenkit, studio.) We geven 4 lesuren wiskunde van 45 minuten. Alleen al de spreiding van huiswerk en daarmee het minimaal 4 keer per week ook thuis bezig zijn met wiskunde pleit voor een goede spreiding in de week. Echter, het deeltijd werken en andere roostertechnische redenen maken dat het dit schooljaar zelfs voorkomt dat klassen maar op twee dagen wiskunde hebben; de variatie van blokuren en bijvoorbeeld een 1e en een 7e uur op één dag.
Voor volgend schooljaar hebben we als vakgroep het advies (verzoek) naar de roostermaker gegeven dat wiskunde over minimaal drie dagen verspreid moet worden en dat er van de vier lesuren één in het computerlokaal ingeroosterd moet worden.
Een blokuur waarvan één van de twee lessen in het computerlokaal plaatsvindt is mij wel goed bevallen. Twee uur in een praktijklokaal uit het boek werken is maar zelden erg prettig; je moet dan echt andere werkvormen inzetten ter afwisseling. Dat is niet bij elk hoofdstuk even makkelijk.
Nu we bij het hoofdstuk oppervlakte en omtrek leerlingen laten zoeken in ‘klusfolders’, om vervolgens een fictieve kamer in te richten en daarvoor berekeningen laten maken, nu is een blokuur wel weer prettig.
Geen eenduidige advies omtrent een blokuur wiskunde, maar wel een aanvulling,

Leerstofoverzichten en AlgebraKIT van Math4all

Het overzicht van de bovenbouw havo-vwo bij math4all is uitermate geschikt voor eindexamenleerlingen havo-vwo. Zeer bondig staat het complete overzicht op één pagina:
havo-wiskunde A www.math4all.nl/MathAdore/StartHA.html
havo-wiskunde B www.math4all.nl/MathAdore/StartHB.html
vwo-wiskunde A www.math4all.nl/MathAdore/StartVA.html
vwo-wiskunde B www.math4all.nl/MathAdore/StartVB.html
Leerlingen vinden hier uitleg, theorie en voorbeelden. Deze pagina's kunnen het beste bekeken worden met Internet Explorer (denk aan de plug-in Mathplayer). Met Mozilla Firefox of een andere browser ziet u nog niet de complete overzichten.
Deze overzichten zijn niet nieuw. Wel nieuw is AlgebraKIT. Aan dit programma is ruim 3 jaar gewerkt door Martijn Slob. Als wiskundedocent in Deurne miste hij een dergelijke tool voor zijn leerlingen. In februari meldde hij zich bij Math4all en we zagen direct de geweldige mogelijkheden.
Voor meer informatie over het programma verwijzen we naar www.algebrakit.nl. Het programma spreekt echter zo voor zichzelf dat een toelichting nauwelijks nodig is. U en uw leerlingen kunnen direct beginnen en het is onuitputtelijk. Er staan nu applicaties op onze site voor de onderwerpen 'differentiëren' en 'vergelijkingen'. Het werkt in elke browser als Java wordt ondersteund.
Deze bètaversie is in schoolnetwerken soms nog wat traag. Voor thuisgebruik is hij prima geschikt. We zijn zo enthousiast dat er de komende maanden een snellere versie en zeker ook meer applicaties gaan komen.
Reacties met uw ervaringen svp naar info[at}math4all.nl

Inzet gelden voor verbetering rekenonderwijs

Bij het stukje over inzet gelden voor verbetering rekenonderwijs in het vorige nummer ontbrak een e-mailadres van de schrijver (Peter Jan Brongers). Dit is p.j.brongers[at}rvec.nl. Zoals gebruikelijk stelt de redactie het op prijs om een kopie te ontvangen van reacties. Mogelijk komen we in een van de komende nummers terug op deze materie.

Volgend nummer

Het volgende nummer van de WiskundE-brief zal verschijnen op 10 of 17 mei.
Prettige vakantie!

advertenties

Voor voorwaarden en tarieven zie www.wiskundebrief.nl

Vacature zomercursus

Het James Boswell Instituut van de Universiteit Utrecht is op zoek naar een eerstegraads docent Wiskunde voor het verzorgen van een intensieve zomercursus Wiskunde A2 van 23 juli tot 29 augustus (dagelijks van 13 tot 17 uur). Reacties met CV kunnen worden gestuurd aan secr.jbi[at}uu.nl .

Vacature Bussum

Met ingang van het schooljaar 2009-2010 zoeken wij een docent Wiskunde (m/v), eerste- of tweedegraads; 0,8 à 1 fte.
Het betreft een LB-functie.
Voor meer informatie: tel. 035-693 11 53.
Reacties naar: Sint-Vituscollege, t.a.v. de heer J. Heinen, rector, Postbus 224, 1400 AE Bussum of per mail: secretariaat[at}vituscollege.nl

Het Willem in Waalwijk zoekt een docent wiskunde (2e graad, wtf = 1,0) die:

• Les geeft in de onderbouw havo/vwo en het vmbo;
• Oog heeft voor de leerlingen, hun achtergronden en verschillen;
• Samenwerkt met collega’s uit de sectie;
• Bijdraagt in ontwikkelingen (wiskunde in Cambridgeklas en rekenvaardigheden)