nummer 721, 29 novem­ber 2015

Dit nummer wordt ge­stuurd naar ca. 4350 adres­sen.

De Wiskun­dE-brief is een digita­le nieuws­brief, gericht op wiskun­dedocen­ten in het voortge­zet onder­wijs, met als doel om een snelle onder­linge uitwis­seling van informa­tie en menin­gen moge­lijk te maken. De brief ver­schijnt buiten de school­vakan­ties onge­veer één keer per week. Het abonne­ment is gratis.
Uw bijdra­gen aan de Wiskun­dE-brief zijn welkom op het e-maila­dres van de redac­tie. Op de website van de Wiskun­dE-brief kunt u zich abonne­ren, vindt u alle voor­waarden en adver­tentie­tarie­ven en kunt u oude nummers nalezen.
Artikelen en bijdragen
Verschenen
Vacatures in het onderwijs
Advertenties

 

De GR op het CE: wat is verboden en wat is toegestaan?

Als je de voor­schrif­ten goed leest en letter­lijk neemt, lijken er op het centra­le examen wat betreft de grafi­sche rekenma­chine aller­lei sluipwe­gen toege­staan te zijn. Maar wat is nu eigen­lijk precies de bedoe­ling van de voorge­schre­ven maatre­gelen?
Laat ik begin­nen met drie citaten uit de septem­bermede­deling van het CvTE, voor­zien van door mij toege­voegde nadruk:
"Tijdens de centra­le examens wiskun­de A, B en C van 2016 dient het geheu­gen van de grafi­sche rekenma­chine te zijn geblok­keerd door een examen­stand, dan wel te zijn gewist door een 'reset' van de gehele machine."
"Het is vaak in één oogop­slag te zien of een machine in examen­stand staat. Om te contro­leren of een machine daadwer­kelijk gereset is, moet echter gekeken worden of applica­ties en/of program­ma’s daadwer­kelijk weg zijn."
"Voor de stappen die doorlo­pen moeten worden om een adequa­te contro­le uit te voeren, verwij­zen wij u naar de eerder genoem­de web­sites van de fabri­kanten."
De bedoe­ling
Inter­preteer je de de tekst heel letter­lijk, dan mag je als leer­ling volgens het eerste citaat na het reset­ten alles voor het examen begint weer in je grafi­sche rekenma­chine terug­zetten. Volgens het tweede citaat moet je er alleen voor zorgen dat de applica­ties en/of program­ma’s uit het geheu­gen verdwe­nen zijn. En volgens het laatste citaat moet je de doen wat de fabri­kanten zeggen. Dat is alle­maal niet zo duide­lijk. Maar volgens mij bedoe­len de citaten het volgen­de te zeggen:
  1. De rekenma­chine moeten leeg zijn, zo leeg als bij afleve­ring door de fabri­kant.
  2. De examen­stand is in één oogop­slag te zien. Reset kun je pas beoorde­len door de rekenma­chine op te pakken en in de geheu­gens te kijken naar onder andere app's en program­ma's.
  3. Contro­le van de rekenma­chine is lastig maar de fabri­kanten geven vaak met een procedu­re aan hoe dit rela­tief eenvou­dig te doen is.
Geheu­gens leeg
In mijn inter­preta­tie is het belang­rijk dat ook de functie­geheu­gens leeg worden gemaakt. Want in een functie kun je veel opslaan, bijvoor­beeld goniome­trische formu­les:
In een CASIO CG-20 heb ik in dit voor­beeld hele­maal onderin de lijst van func­ties een breuk inge­voerd met in de teller en in de noemer weer een breuk. Zo passen in één functie­voor­schrift gemakke­lijk 4 leesba­re formu­les. Achter Y20 staan nu 44 tekens maar ik ben een keer doorge­gaan tot 250 tekens. Ik weet niet waar de grens ligt.
Iets derge­lijks geldt voor het het menu Equati­on:
In dit voor­beeld staat de normale verde­ling met letters al klaar. S (de stan­daardaf­wijking) kan nu simpel worden uitgere­kend. Ook dit geheu­gen zal dus leeg moeten worden gemaakt.
S. Biesheu­vel

 

Examenstand in Singapore

Op de interna­tionale scholen in Singapo­re is de ver­plich­ting om de grafi­sche rekenma­chine in de examen­stand te zetten al jaren geleden inge­voerd. De examen­stand moet aan staan tijdens alle toetsen en alle examens.
De leerlin­gen moeten binnen­komen met de rekenma­chine uit de examen­stand. Met een rekenma­chine in de examen­stand worden de leerlin­gen gewoon niet toegela­ten. Bij een aantal scholen moeten de leerlin­gen de rekenma­chine aan hebben staan bij binnen­komst. Aan de hand van de ledlamp­jes op de rekenma­chines is dat gemakke­lijk te contro­leren.
Pas bij aanvang van een toets of een examen mogen de leerlin­gen de examen­stand van de grafi­sche rekenma­chine aanzet­ten. Ook dat is vrij eenvou­dig te contro­leren aan de hand van de knippe­rende ledlamp­jes. Een surveil­lant kan er dan voor kiezen om een aantal rekenma­chines geduren­de de toets te contro­leren op inhoud en program­ma’s. Dit kost alle­maal weinig moeite, mede omdat de leerlin­gen zelf verant­woorde­lijk zijn voor de uitvoe­ring van deze procedu­re.
Als deze procedu­re goed geoe­fend wordt tijdens de lessen, dan ont­staan er tijdens het toetsen niet veel proble­men.
Paul van Wijn­gaarden, Singapo­re

 

Maatregelen rekentoets wettelijk onderbouwd

Afgelo­pen dinsdag is einde­lijk het "Besluit van 11 novem­ber 2015 tot wijzi­ging van onder meer het Eindexa­menbe­sluit VO ..." gepubli­ceerd in het Staats­blad. Daarmee is een belang­rijke stap gezet om de eerder aange­kondig­de aanpas­singen rond de reken­toets een wette­lijke basis te geven. De wijzi­gingen hebben een 'terug­werken­de werking' tot en met 1 augus­tus 2015.
Uiter­aard gaat het voorna­melijk om een formeel vastleg­gen van al eerder bekend gemaak­te regels. Toch is het goed om een paar zaken nog even tegen het licht te houden. Zo doe je dan mis­schien toch nog wat verras­sende ontdek­kingen ...
Vier kansen
Het aantal toetsmo­gelijk­heden wordt 'defini­tief', dus niet als tijde­lijke maatre­gel, vier, waarvan de eerste in het voor­eindexa­menjaar plaats moet vinden. Bij de herkan­singen kan in plaats van de regulie­re test alsnog de ER-toets (de toets voor leerlin­gen met Ernsti­ge Reken­proble­men) worden afge­legd. In feite kan onder bepaal­de voor­waarden (zie verder­op) per afname gewis­seld gekozen worden: gewoon of ER en, op het vmbo, niveau 2F of 3F.
Vangnet
De formule­ring van het "tijde­lijke vangnet" voor dit school­jaar is aange­past. Dit vangnet is alleen van belang voor vwo-leerlin­gen; alleen zij kunnen bij het komende eindexa­men zakken als zij voor de reken­toets minder dan een 5 halen. Eerder was er steeds sprake van dat als het meetel­len van de reken­toets ervoor zou zorgen dat er meer dan 5% extra gezakte kandida­ten zijn, een 4 als voldoen­de zou worden be­schouwd. Dat wordt nu iets ruimer geformu­leerd.
Er wordt nu niet alleen expli­ciet gespro­ken van "onvoor­ziene omstan­dighe­den" maar ook over het apart bekij­ken van de resulta­ten van de ER-toets en/of die van de regulie­re toets. Als het CvTE geduren­de het school­jaar consta­teert dat het sla­gings­percen­tage naar verwach­ting meer dan 5 procent­punten lager zal uitpak­ken door de reken­toets, wordt al gebruik gemaakt van het vangnet.
Op een andere plek in de toelich­ting wordt gespro­ken over 5% van de kandida­ten die hoog­stens op een 4 uitko­men voor de reken­toets. Die zijn welis­waar gezakt maar niet noodza­kelijk ten gevolge van de reken­toets. Het is in de loop van het school­jaar blijk­baar voor het CvTE lastig om te bepalen hoeveel van de potenti­ële zakkers zonder de reken­toets wel ge­slaagd zouden zijn.
Voor leerlin­gen die nu in 5 vwo zitten, is de uitge­breide kernvak­kenrege­ling van toepas­sing. Die rege­ling bepaalt dat in de kernvak­ken Neder­lands, Engels wiskun­de (A,B of C) en de reken­toets maxi­maal één vijf mag voorko­men. Ook voor deze lich­ting geldt nog een vangnet­con­struc­tie.
ER toets
In het wijzi­gingsbe­sluit is veel aan­dacht voor de ER-toets, bedoeld voor leerlin­gen met Ernsti­ge Reken­proble­men. De Raad van State drong in haar advies van begin augus­tus al aan op een wette­lijke rege­ling van de ER-toets. In de nota van toelich­ting staat een nadere uitwer­king. Deze houdt onder andere in dat een school voor voortge­zet onder­wijs in het leerlin­gensta­tuut en de school­gids de gehele procedu­re, com­pleet met beroeps­moge­lijkhe­den, moet vastleg­gen.
De Raad van State sprak ook haar bezorgd­heid uit over moge­lijk mis­bruik van de ER-toets:
"Voorko­men moet worden dat teveel kinde­ren de Reken­toets ER mogen doen (overdi­agnosti­sering). Met dat gevaar moet echter wel reke­ning worden gehou­den, nu de crite­ria vaag zijn, er geen weten­schappe­lijke consen­sus is over de inhoud van de begrip­pen dyscal­culie en ernsti­ge reken­proble­men, en het label "dyscal­culie" belo­nend kan werken. De enige rem op calcule­rend gedrag bij ouders en leerlin­gen is dat op de cijfer­lijst zal worden vermeld dat de Reken­toets ER is afge­legd."
In reactie hierop schrijft de staats­secreta­ris onder andere:
"Naar verwach­ting zal er geen sprake zijn van een aanzui­gende werking, omdat de reken­toets ER niet beter maak­baar of haal­baar is dan de regulie­re reken­toets. Sterker nog, door zijn samen­stel­ling zal de reken­toets ER door leerlin­gen zónder ernsti­ge reken­proble­men over het alge­meen juist als moeilij­ker worden ervaren dan de regulie­re reken­toets. De verkla­ring hier­voor is dat de reken­toets ER voorna­melijk context­opgaven bevat, terwijl dat over het alge­meen juist de opgaven zijn die minder goed worden gemaakt door leerlin­gen zonder reken­proble­men."
Waarvan akte.
gk
bronnen:
Wijzi­gingsbe­sluit 11 novem­ber 2011.
Advies Raad van State (en reactie daarop).

 

Het rekenexperiment op kinderen moet en kan worden beëindigd

Wanneer van twee midde­len bepaald moet worden welke de beste is en er mensen bij zijn betrok­ken, dan is een strenge onder­zoekse­thiek geboden. Een experi­ment dient zo te worden gedaan dat het kan worden stopge­zet zodra blijkt welk middel beter is, waarna alle proef­perso­nen het beste middel krijgen.
Van deze ethiek is bij het rekenon­derwijs geen sprake. Er bestaan nu de realis­tische en de traditi­onele rekendi­dactiek. In plaats van dat de beste didac­tiek wordt geselec­teerd en toege­past, wordt de keuze overge­laten aan vage, gedeel­telijk ideolo­gische en gedeel­telijk commer­ciële proces­sen. Op de werk­vloer ont­staan mengvor­men die ten koste gaan van de helder­heid, bijvoor­beeld bij scholen die van methode verande­ren.
Onver­ant­woord experi­ment
In de toets­theorie is bekend dat een toets niet alleen iets zegt over het indivi­du dat de toets maakt maar ook iets zegt over de toets zelf. Een laag of hoog cijfer kan veroor­zaakt worden door een moeilij­ke of gemakke­lijke toets. Toetsen kunnen ook iets over het beleid zeggen. Nu echter hebben reken­toetsen wel gevol­gen voor het indivi­du maar geen gevol­gen voor didac­tiek en beleid. Hier­door ont­staat er een onver­ant­woord ideolo­gisch en commer­cieel experi­ment op kinde­ren.
Het misver­stand dat het experi­ment wel verant­woord is
Psycho­metris­ten Van Putten en Hicken­dorff stelden vast dat beide didac­tieken percen­tueel dezelf­de succes­kans hadden. De didac­tiek zou niet uitma­ken. In hun denken wordt voldaan aan de normen van de onder­zoekse­thiek. Hicken­dorff erkent echter geen deskun­dige te zijn op het terrein van didac­tiek van wiskun­de en rekenen. Zij tellen een "goede uit­komst" van een som als succes. Maar dat is een verkeer­de maat! Voor het leren van algebra maakt de manier van bereke­nen wel dege­lijk ver­schil. Zoals Lies­beth van der Plas opmerkt: "Je kunt immers niet uitleg­gen hoe je 1/a + 1/b uitre­kent als de leer­ling nog moeite heeft met 1/3 + 1/5" (Wiskun­dE-brief 720).
Het moet en kan anders. En op een nette manier
Voor het rekenon­derwijs moet en kun je bepalen welke didac­tiek het beste werkt. Een éénmali­ge toets in het primair onder­wijs vol­staat. Dat moet dan wel een goede toets zijn. Het KNAW-rapport uit 2009 over het rekenon­derwijs deugt niet want aan dat rapport ligt zo'n correc­te toets niet ten grond­slag.
Penny wise pound foolish
Staats­secreta­ris Dekker kiest voor de begro­tings­tech­nisch schijn­baar goedko­pe oplos­sing om de 170.000 onder­wijzers in het primair onder­wijs met rust te laten en een jaar­lijkse toets door te schui­ven naar de 12.000 wiskun­delera­ren in het voortge­zet onder­wijs en naar een nog statis­tisch onbe­kend aantal wiskun­delera­ren in het middel­baar beroeps­onder­wijs. Dit is 'penny wise pound foolish'. Wie de jaar­lijkse kosten cumu­leert, komt tot een bedrag dat steeds verder uit­stijgt boven de eenmali­ge kosten die zijn gemoeid met een goede toets en het bijscho­len in het primair onder­wijs.
Om maar niet te spreken over de mense­lijke tol van leerlin­gen die levens­lang gehandi­capt raken in getalbe­grip en rekenen.
Het uit­werkt argu­ment en mijn verzoek aan de Onder­wijsin­spectie staat hier.
Thomas Coligna­tus

 

Voorbeeldtoetsen 2015 in Wintoets

De voor­beeldre­kentoet­sen 2015 van Cito zijn nu ook beschik­baar voor Win­toets. Ditmaal bestaat de toets uit twee delen; een deel 'kale' sommen en een deel context­opgaven.
Beide delen zijn aan ook aan elkaar te koppe­len, waarbij leerlin­gen alleen opnieuw een wacht­woord moeten invoe­ren.
Wie belang­stel­ling heeft kan mij een mailtje sturen.
José Klein­luchten­beld, j.klein­luchten­beld@staring.nl

 

Hij komt ♫ hij komt ♫... De (Zwarte) Pietentest

Heeft u in de decem­ber­maand weer eens zin in een gezelli­ge les? Neem deze week dan de (Zwarte) Pieten­test eens af. Met die test, die al sinds 1977 bestaat, wordt het gezel­lig in uw klas.
Hoe maakt u het gezel­lig? Wel, zorg eerst voor tien kleine wiskun­dige op­dracht­jes, zoals u die bijvoor­beeld kunt vinden op de Kangoe­roesite. Werk deze op­dracht­jes om tot een test met vragen in de Sinter­klaas­sfeer. Kijk bijvoor­beeld eens hier hoe je dat zou kunnen doen.
Koop per klas in ieder geval een baal kruidno­ten. Optio­neel kunt u voor het beste wiskun­dige sinter­klaasge­dicht nog twee chocola­delet­ters aan­schaf­fen. Zet vooraf de tafels in toetsop­stel­ling om de leerlin­gen even te laten schrik­ken. Die schrik ver­dwijnt natuur­lijk al snel zodra u, ver­kleed en met een grote envelop en een gevulde zak, het lokaal binnen­stapt.
Nog gezelli­ger
U kunt het feest aankle­den hoe u wilt. Onmis­baar zijn natuur­lijk een zwarte krullen­pruik, een muts met ganzen­veer, een witte kraag, een zwarte pully met lange mouwen, een gekleur­de cape en een paar gladde zwarte hand­schoe­nen. Laat u de zwarte maillot maar zitten want met dat strakke ding is snel omkle­den niet goed moge­lijk. Vanzelf­spre­kend is de zak van Sinter­klaas, gevuld met kruidno­ten en chocola­delet­ters, het meest onmisba­re attri­buut.
Val bonzend, ver­kleed als Zwarte Piet de klas binnen, laat de grote envelop met opdrach­ten zien en vertel uw leerlin­gen op rijm wat de bedoe­ling is. Bijvoor­beeld:
"Kinde­ren, van harte gefeli­citeerd
Ook dit jaar zijn jullie weer geselec­teerd
Voor de grote Zwarte Pieten­test
Doe het komende uur dus goed je best
Elke leer­ling, vriend of vlerk
Krijgt natuur­lijk loon naar werk
Vijf peperno­ten krijgt ieder­een
Per goed opge­lost pro­bleem
Wil je liever een chocola­delet­ter winnen
Dan moet je een prach­tig gedicht verzin­nen
Je gedicht moet natuur­lijk over wiskun­de gaan
En uit acht tot twaalf regels bestaan"
Aanmoe­digings­noot
Zodra de gedich­ten binnen­stromen, zoekt u de beste twee gedich­ten uit. Aan het einde van de les leest u de beste gedich­ten natuur­lijk voor en reikt u de chocola­delet­ters uit. Tussen­door geeft u de leerlin­gen zodra ze aan het werk zijn, natuur­lijk alvast een lekkere 'aanmoe­digings­noot'. U zult zien dat de les voorbij vliegt. En uw leerlin­gen zullen deze les niet licht verge­ten.
Voor jaren plezier
De eerste keer is de (Zwarte) Pieten­test mis­schien wat onwen­nig, voor u en voor uw leerlin­gen. Maar u heeft daarna wel materi­aal voor jaren. want het sinter­klaas­feest ver­dwijnt voorlo­pig echt niet uit Neder­land.
Ik ben heel be­nieuwd naar uw ervarin­gen. En mail mij ook gerust wanneer u wat meer wil weten. (Opa)-Piet wenst u veel plezier!
Roberto di Ordo, robvan­oord@tiscali.nl

Versche­nen

In deze rubriek beste­den we aan­dacht aan nieuwe publica­ties en softwa­re op het gebied van wiskun­de en wiskun­deonder­wijs. Uw inzen­dingen zijn welkom maar de redac­tie beslist uitein­delijk of en hoe een bijdra­ge ge­plaatst wordt.


 

Wiskundigen mogen niet huilen

 
Auteur: Gerardo Soto y Koele­meijer
Uitgeve­rij:Amster­dam Univer­sity Press
aantal pagina's:144
ISBN:978-90-896-4906-5
Prijs:€ 17,95
Hebben baby's al getalbe­grip en hoe zouden we daar achter kunnen komen? Wanneer werden de eerste getal­len geïntro­duceerd? Kunnen we op de middel­bare school niet zonder wiskun­de? En wat is wiskun­de eigen­lijk?
"Wiskun­digen mogen niet huilen" van roman­schrij­ver en wiskun­dige Gerardo Soto y Koele­meijer is een wiskun­deboek zonder formu­les, verge­lijkin­gen of bewij­zen. In dit boek vol prikke­lende verha­len en essays neemt de groot­ste schaker aller tijden, Bobby Fischer, het op tegen de min­stens zo talent­volle wiskun­dige Alexan­der Grothen­dieck. De Britse wiskun­dige Andrew Wiles, die het vermoe­den van Fermat bewees, voert een strijd met voetbal­ler Diego Marado­na waarbij de vele paral­lellen in hun levens­verha­len worden uitge­licht.
Wiskun­digen mogen niet huilen is een verruk­kelijke verzame­ling essays over wiskun­de, geschre­ven met een filoso­fische blik.
Gerardo Soto y Koele­meijer (1975) studeer­de litera­tuurwe­ten­schap en promo­veerde in de wiskun­de. Hij heeft een prope­deuse Talen en Cultu­ren van Latijns-Amerika, filoso­fie en politi­cologie. Hij schreef twee romans, Armelia, (2006) en De gesto­len kinde­ren (2013). Momen­teel is hij docent wiskun­de.

 

Denken wiskundigen wel zo exact?

 
Auteur: Ton Langen­dorff
Uitgeve­rij:Athenae­um, Polak & Van Gennep
ISBN:978-90-2530-767-7
Prijs:€ 17,50
Dit boek gaat over de warrige wegen die wiskun­digen in hun gedach­ten afleg­gen. Die wegen zijn niet zo exact als de formu­les suggere­ren. Ze zijn gepla­veid met gepie­ker, tegen­strij­dighe­den, doodlo­pende steeg­jes, wanhoop en verwar­ring. Wiskun­digen maken in hun denken crea­tief gebruik van intuï­tie, analo­gieën en metafo­ren, para­doxen, dromen en plotse­linge inval­len.
De logica daarin is ver te zoeken; het gevoel over­heerst. Dat gevoel is als dat van een kunste­naar die zoekend te werk gaat. Dat zoeken is wiskun­de. Wiskun­digen presen­teren ons uitslui­tend het eindre­sultaat: de keurige kant-en-klare formu­les waar de meesten van ons niets van snappen. Over wat eraan vooraf­ging horen we niets. De schoon­heid van de wiskun­de is het eindpro­duct en dit boek laat de weg ernaar­toe zien.
Om die weg te begrij­pen, is kennis van de wiskun­de niet nodig. Ton Langen­dorff voerde gesprek­ken met twaalf hoogle­raren Toege­paste Wiskun­de. Elk hoofd­stuk wordt (zonder formu­les) inge­leid en geïllu­streerd met hun prak­tijker­varin­gen.
Ton Langen­dorff (1950) studeer­de Culture­le Antropo­logie. Sinds zijn pensi­oen is hij manager van het Applied Mathema­tics Insti­tute van de drie Techni­sche Univer­sitei­ten.

Vacatu­res in het onder­wijs

Het plaat­sen van vacatu­remel­dingen voor docen­ten wiskun­de en rekenen is gratis voor niet particu­liere instel­lingen voor middel­baar en hoger onder­wijs. Voor de voor­waarden: zie www.wiskun­debrief.nl.


 

Vacature rekenen te Leeuwarden

 
Nordwin College zoekt voor haar locatie Leeuwar­den per direct een docent Rekenen voor 0,284 fte per week in de onder- en boven­bouw (klas 1 t/m 3).
Uw digita­le sollici­tatie­brief met CV ontvan­gen wij graag voor 5 decem­ber 2015 op M.Kleef­stra@nordwin­college.nl t.a.v. de heer M. Kleef­stra.

Adver­tenties

Voor voor­waarden en tarie­ven: zie www.wiskun­debrief.nl.


 

HP Prime zelf testen?

Verande­ringen in de examen­eisen bete­kent verande­ring van (grafi­sche) rekenma­chine. Waarom dan niet meteen voor de beste machine kiezen? Als docent kunt u de nieuwe grafi­sche rekenma­chine van HP nu koste­loos testen. Neem contact op voor een work­shop op school en ontvang een HP Prime voor u en/of de sectie. Neem contact op via hp@moravia-europe.eu.
  • Zeer snelle nieuwe proces­sor, veel sneller dan gangba­re machi­nes.
  • Stan­daard gele­verd inclu­sief gratis emula­tor-softwa­re, ook voor uw leerlin­gen!
  • Een touch­screen met kleur en hoge resolu­tie.
  • Door het CvTE goedge­keurde examen­mode.
  • Stan­daard voor­zien van krachti­ge applica­ties voor functie­onder­zoek, dynami­sche meetkun­de, statis­tiek, spread­sheet, plotten van impli­ciete func­ties en meer...
  • Neder­landse onder­steu­ning door onze educa­tief consul­tant Pieter Scha­dron (p.scha­dron@hp-prime.nl).
Neem ook eens een kijkje op www.hp-prime.nl voor veel meer informa­tie over de HP Prime rekenma­chine en Neder­lands lesmate­riaal.
 

 

Zichtbaar klaar voor de nieuwe examens 2018/2019

Met de lance­ring van de nieuwe TI-84 Plus T zijn dit nu de CvTE-goedge­keurde machi­nes:
  • TI-84 Plus T
  • TI-84 Plus CE-T
  • TI-Nspire™ CX*)
Meer informa­tie: TI-stand op de Nationa­le Wiskun­dedagen en Noord­hoff congres of educati­on.ti.com/nl/neder­land/service/examen­stand.
Gratis examen­work­shops geduren­de het hele jaar, 26 novem­ber 2015 start in Den Haag. Info f-stieke­ma@ti.com.
 
*Voor de TI-Nspire™ CX geldt: ver­plichte contro­le op uit­staan examen­stand bij aanvang examens.

 
redactie:Gerard Koolstra en Ton Groeneveld
e-mail:redactie@wiskundebrief.nl
website:www.wiskundebrief.nl