WiskundE-brief nr. 561   26-04-2011


redactie: Marja Bos en Gerard Koolstra
e-mailadres: redactie@wiskundebrief.nl
website: www.wiskundebrief.nl

De WiskundE-brief is een digitale nieuwsbrief gericht op wiskundedocenten in het voortgezet onderwijs, met als doel een snelle onderlinge uitwisseling van informatie en meningen.
De brief verschijnt (buiten de schoolvakanties) in principe éénmaal per week.
Aanmelding voor een (gratis) abonnement verloopt via de website.
Bijdragen zijn welkom op het redactie-adres; zie de website voor nadere bijzonderheden. De redactie behoudt zich overigens het recht voor, bijdragen in te korten of niet te publiceren.
Oude nummers zijn te bekijken en op onderwerp te doorzoeken op www.wiskundebrief.nl
Voor tarieven en voorwaarden met betrekking tot de plaatsing van korte advertenties: zie de website.
Dit nummer wordt gestuurd naar ruim 2800 adressen.

In dit nummer:


Enquête rekenbeleid

Met ingang van het examen van 2013 is de maatregel van maximaal één vijf voor de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde van kracht. Leerlingen die in 2014 examen doen, maken een rekentoets die in de slaag-zakregeling meetelt.
Om leerlingen goed voor te bereiden, is rekenbeleid op school nodig. Om die reden moeten de zogeheten kwaliteitsgelden, die conform de Kwaliteitsagenda VO beschikbaar zijn, in ieder geval deels ingezet worden om een aantoonbare verbetering in reken- en taalprestaties te realiseren. De medezeggenschapsraad heeft in dezen instemmingsrecht.
De havo-vwo-werkgroep van de NVvW is ongerust over de voortgang van het rekenbeleid in Nederland en wil met een enquête daarop meer zicht krijgen. De enquête is gericht op alle docenten in het VO: vmbo, havo, vwo. Via de link www.nvvw.nl/page.php?id=8511&rid=971 kunt u de enquête, die op de site van de NVvW staat, bereiken en invullen. Deze enquête blijft openstaan tot 1 juni.
De resultaten worden bekend gemaakt in de WiskundE-brief. Dank alvast voor uw deelname.

Namens de werkgroep havo/vwo, Marcel Voorhoeve en Ger Limpens


Selectief cijfergebruik

Voortgezet onderwijs in de gevarenzone, kopte de NRC op donderdag 20 april. Aanleiding was het uitkomen van het onderwijsverslag 2009/10 van de onderwijsinspectie. In het rapport zelf werd als een van de belangrijkste zorgpunten genoemd: Leerlingen in het voortgezet onderwijs halen bij het centraal examen lagere cijfers voor wiskunde, Nederlands en Engels dan enkele jaren geleden.
In hetzelfde rapport staan cijfers die deze stellige bewering t.a.v. de wiskundevakken onderuit halen. Bij havo en vwo was het gemiddeld cijfer voor ‘wiskunde’ in 2010 even hoog als in 2006. Nadere bestudering laten wel allerlei bewegingen zien, maar geen duidelijke neergaande trend. Wel baren de cijfers, en vooral de scores bij wiskunde–B havo na de herziening van de tweede fase zorg. (Opvallend is trouwens dat de inspectie geen aandacht besteedt aan de aanpassing van de tweede fase.) Op het vmbo zijn de examencijfers voor wiskunde wel lager, maar als je bijv. de cijferreeks over de laatste 5 jaar voor GT (het vroegere “mavo D”) bekijkt is het spreken van een dalend trend wel erg voorbarig: 6,2; 6,2; 6,3; 6,3; 6,0. Als we kijken naar de scores dan zien we dat deze bij vmbo GT en KB (“mavo C”) eerder een stijgende trend hebben. Met name de cijfers van 2010 zijn sterk gedrukt door de lage N-termen (0,7 en 0,4 ) terwijl de jaren daarvoor de N-termen vaak juist (erg) hoog waren.
De VO-raad reageerde meteen. Het voortgezet onderwijs doet het volgens deze organisatie juist erg goed:
Scholen slagen er steeds beter in om talenten van leerlingen optimaal te benutten: meer jongeren halen een diploma op een hoger niveau. Meer jongeren halen hun startkwalificatie en het aantal vroegtijdig schoolverlaters is gedaald. Een topprestatie van de sector.”
Dat relatief steeds meer jongeren havo /vwo doen is goed met cijfers te staven. Als we bijvoorbeeld kijken naar het aandeel havo/vwo in het totaal eindexamenkandidaten (excl. lwoo) dan zien we tussen 2006 en 2010 een groei van ca. 41% naar 46%; Ook het aandeel havo/vwo bij de geslaagden is – ondanks gedaalde slagingspercentages op havo/vwo – de laatste jaren aanzienlijk toegenomen.
Kreten, oneliners, en andere opmerkingen van twitterformaat zijn soms aardig, maar je zou af en toe iets meer nuance en iets meer onderbouwing verwachten. Zeker als het gaat om instanties die andere de maat nemen.
Het onderwijsverslag is bereikbaar via www.onderwijsinspectie.nl.

gk


Omzetting scores naar cijfers bij het CE (slot?)

Sinds woensdag 20 april is de officiële regeling betreffende de omzetting van scores in cijfers bij de Centrale Examens in overeenstemming met de praktijk van de afgelopen jaren. Een dag eerder werd in de Staatscourant gepubliceerd de Regeling van het College voor examens van 15 februari 2011, nr. Cve-11.0167, houdende vaststelling van regels voor de omzetting van scores in cijfers 2011. In deze regeling wordt de vorige (Cve-10.0003) ingetrokken, zijn de passages over maximale aftrek per niet gescoord punt e.d. verdwenen, en zijn de grensrelaties aangepast (zie WiskundE-brief nummer 548).
Helaas is gehandhaafd de passage: De huidige regels zijn in 1999 vastgesteld en voor het eerst toegepast bij de examens van 2000.[CEVO -99/648 van 22 juni 1999, Gele katern 1999, nr. 18a]. In deze publicatie werden nu juist andere regels geformuleerd, het nooit toegepaste maar wel veelvuldig afgekondigde "systeem0" (zie WiskundE-brief nummer 553).
In ieder geval is er vanaf nu helderheid over de systematiek.

gk


Sectorvakken vmbo; reactie NVON

Jammer dat in de laatste WiskundE-brief de tekst van de VO-raad over intrekking van het wetsontwerp zo is overgenomen. De werkelijkheid ligt veel genuanceerder.
Ruim anderhalf jaar verzet de NVON [Ned. Ver. voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen; red.] zich, samen met andere organisaties, tegen de wetswijziging met voor elke sector in het vmbo nog maar één verplicht vak. De sector techniek zou dan gekozen kunnen worden met wiskunde en voor het overige bijvoorbeeld. Frans, tekenen en geschiedenis.
Dat lijkt ons geen erg degelijke voorbereiding op de sector techniek in het mbo en het natuurprofiel op de havo.
We pleiten voor een fine-tuning in de theoretische leerweg door het tweede vak niet verplicht te stellen, maar door de leerling wel te laten kiezen uit een beperkt aantal vakken die betrekking hebben op desbetreffende sector. Als voorbeeld weer de sector techniek, die wiskunde verplicht stelt, en vervolgens de leerling laat kiezen uit NaSkI (natuurkunde), biologie of NaSkII (scheikunde). Hiermee krijgen de leerlingen meer keuzevrijheid en tegelijkertijd een volwaardige sector. Er volgde een amendement van PvdA en CDA van deze strekking. Dit amendement werd breed gedragen door vele maatschappelijke organisaties en door een Kamerbrede meerderheid. Er kwam een petitie getekend door o.a. NVvW, AOb, VNO-NCW-MKB, enz.
De voormalige staatssecretaris en huidige minister Van Bijsterveldt heeft werkelijk alles uit de kast getrokken om het wetsvoorstel door de Tweede Kamer te krijgen. Zoals: ter advies voorleggen aan de Raad van State, over de verkiezingen tillen, pal voor het zomerreces de nieuwe Kamer verzoeken om een spoedige behandeling. En door vrijwel direct na het zomerreces, tijdens de strubbelingen rond de kabinetsformatie, de wetswijziging twee keer op de Kamer-agenda te plaatsen. Gelukkig liet de politiek zich niet tot een snelle behandeling verleiden en ze organiseerde een hoorzitting om meer informatie te krijgen alvorens een eindoordeel over het wetsvoorstel te kunnen geven. Tijdens de hoorzitting, waaraan de NVON, AOb, CNV deelnamen, bleken onze argumenten bij de nieuwe Kamerleden in vruchtbare bodem te vallen.
De minister heeft het niet meer op een confrontatie met de Kamer aan laten komen en, in het kader van een bredere discussie over het vmbo en mbo, het wetsvoorstel teruggetrokken.
De ondertekenaars van de petitie vinden dit een verstandige beslissing. We hopen dat de minister heeft geleerd dat ze héél het veld bij een discussie over het vmbo moet betrekken en niet alleen de branche-organisaties, de VO-raad en de Stichting Platforms.

Henry van Bergen, hoofd NVON-bureau; e-mailadres: hoofdbureau@nvon.nl


Introductiebijeenkomst Platform Wiskunde Nederland

Er moet op school meer aandacht komen voor ‘wiskundige geletterdheid’. Jongeren die na het voortgezet onderwijs wiskunde gaan studeren aan de universiteit, moeten dat als een minder grote overgang ervaren. Ook moeten er betere nascholingsmogelijkheden komen voor docenten wiskunde.
Deze en andere speerpunten van Platform Wiskunde Nederland (PWN) worden zaterdag 14 mei gepresenteerd tijdens de Introductiebijeenkomst. Deze bijeenkomst duurt van 10.00 tot 16.30 uur. Er is volop ruimte om met de PWN-commissie Onderwijs van gedachten te wisselen over haar ambities en wat ervoor nodig is om ze te realiseren.
Sir Roger Penrose verzorgt een publiekslezing, 'The beauty and the power of geometry'. Beatrice Boots van Platform Bèta Techniek gaat in op de groei in de afgelopen jaren van het aantal jongeren in het bètatechnisch onderwijs en hoe we die kunnen verduurzamen. En waarom democratie een illusie is zullen bezoekers zelf kunnen ervaren tijdens de interactieve sessie 'De wiskundige onmogelijkheid van democratie' door Vincent van der Noort (Universiteit Utrecht).
Platform Wiskunde Nederland is in oktober 2010 opgericht om de belangen te behartigen van, en te dienen als spreekbuis voor, de gehele Nederlandse wiskunde. Het is het landelijke loket voor alles wat met wiskunde te maken heeft. PWN zet zich in voor een realistische beeldvorming over wiskunde en wiskundigen, voor een stabiele infrastructuur van wetenschappelijk onderwijs en onderzoek, voor een betere positie van wiskunde in primair en voortgezet onderwijs evenals de aansluiting tussen voortgezet en hoger onderwijs, en voor een betere verbinding tussen wetenschappelijke wiskunde en (innovatieve toepassingen in) het bedrijfsleven.
Meer informatie en aanmelden: www.platformwiskunde.nl.


Wiskundetoernooi van de Radboud Universiteit Nijmegen

De inschrijvingsperiode voor het Wiskundetoernooi van de Radboud Universiteit Nijmegen op 23 september 2011 sluit op 29 april. Inschrijving is nu mogelijk via www.ru.nl/wiskundetoernooi/editie-2011/aanmelden.

Klaas Landsman


Tentoonstelling te Brussel

De tentoonstelling ‘Nul op tien?’ over de relatie tussen kunst en wiskunde, van en met Prof. dr. Jean Paul Van Bendegem, toont een video-installatie, bestaande uit 9 kortfilms, die de grenzen aftast van hoe het wiskundig bewijs gepresenteerd kan worden.
2 t/m 19 mei; ma-do: 10u00-18u00; za:14u00-18u00.
KK & KK Gallery’, Pleinlaan 2 - 1050 Brussel; toegang via Triomflaan, inkom 6.
Rondleidingen door de samensteller, prof. dr. Jean Paul Van Bendegem, wiskundige en filosoof, op woensdag 4 en 11 mei om 14u00. Deelname gratis, maar inschrijven verplicht: upv@vub.ac.be.
Op vrijdag 29 april om 19u30 zal tijdens de vernissage een bewijs van de stelling van Pythagoras live door de samensteller van de tentoonstelling op piano uitgevoerd worden.
Voor nadere informatie zie www.kultuurkaffee.be.


Verschenen

In de rubriek ‘Verschenen’ wordt kort aandacht besteed aan nieuwe publicaties en software op het gebied van wiskunde en wiskundeonderwijs.
Inzendingen zijn welkom; de redactie beslist uiteindelijk of en hoe de bijdrage geplaatst wordt.
Voor meer informatie zie www.wiskundebrief.nl/bijdragen.html.
Deze keer aandacht voor een nieuw Zebra-deeltje, voor een didactisch andere aanpak van analytische meetkunde, en voor statistisch materiaal dat bij wiskunde C gebruikt kan worden.


Ontwikkelen met kettingbreuken, door Martin Kindt en Piet Lemmens

Zebra nr. 33
Epsilon Uitgaven, 2011
Prijs: € 9,00
ISBN: 978-90-5041-125-7

“Rekenen met breuken blijkt al eeuwenlang ontzettend handig in allerlei alledaagse toepassingen en je leert het dan ook al op de basisschool. Het wordt echter pas echt fascinerend als je breuken in breuken in breuken... gaat onderzoeken, de zogenaamde kettingbreuken. Daarmee kun je getallen als v2, p en e goed benaderen, maar ook bij schrikkeljaren, rechthoeken en de Gulden Snede komen deze voortgezette breuken om de hoek kijken. Dit boekje over kettingbreuken biedt een blik op elementaire, maar niet alledaagse wiskunde die nog steeds onderwerp is van professioneel onderzoek.“


Conquest of the Plane, door Thomas Colignatus

Ondertitel: Using The Economics Pack Applications of 'Mathematica' for a didactic primer on Analytic Geometry and Calculus
Cool, T. (Consultancy & Econometrics), maart 2011
Prijs: € 39,00
ISBN: 978-90-804774-6-9
De PDF is te lezen op http://www.dataweb.nl/~cool/Papers/COTP/Index.html

“Deze primer […] vernieuwt de (didactiek van de) wiskunde […]. Het differentiaalquotiënt is niet gebaseerd op een limiet maar komt voort uit de algebra en het "dynamisch delen" (procept). Cos en Sin maken plaats voor Xur en Yur, genoemd naar de co-ordinaten op de Unit Radius cirkel. 360 Graden en 2 Pi radialen maken plaats voor de maat 1, voor ofwel het hele platte vlak zelf of de slag in het rond. Er is een natuurlijke en logische opbouw van co-ordinaten naar vectoren naar complexe getallen naar lineaire algebra. Het boek is bruikbaar voor didactische verdieping, als ondersteuning voor bijscholing, en voor de volgens de auteur maatschappelijk gewenste discussie over een fundamentele herziening van het onderwijs in wiskunde.”


What is a p-value anyway?, door Andrew J. Vickers

Ondertitel: 34 stories to help you actually understand statistics
Pearson Education (US), 2009
Prijs: ca. € 30
ISBN: 978 03 216 2930 2

Henk Tijms: “Dit boek laat de lezer niet alleen zien hoe ondoorzichtig p-waarden zijn en hoe vaak dit begrip ondeskundig en misleidend gebruikt wordt op allerlei gebied, maar het bevat voor wiskunde C ook veel bruikbaar materiaal dat de leerling inzicht geeft in de mogelijkheden en beperkingen van de statistiek.”


Workshop Statistics, door James H. Albert en Allan J. Rossman

Ondertitel: Discovery with data, a Bayesian approach
bayes.bgsu.edu/nsf_web/workshop.bayes.pdf; mei 2009
Gratis te downloaden

Henk Tijms: “Wat de statistiek betreft is in wiskunde C gekozen voor een aanpak om leerlingen zelf aan de slag te laten gaan met projecten waarin gegevensverwerking en het leggen van verbanden centraal staan. Veel leuke en leerzame projecten voor exploratieve data-analyse in Wiskunde C zijn te vinden in dit gratis te downloaden boek.”


Advertenties

Voor voorwaarden en tarieven

zie www.wiskundebrief.nl


Eerstegraads vacature te Delft

Met ingang van 2011-2012 zijn wij voor onze locatie Juniusstraat op zoek naar een 1e graads docent(e) wiskunde voor 1,0 wtf.
Het Grotius College is de openbare school voor voortgezet onderwijs in Delft met een breed aanbod: praktijkonderwijs tot en met (tweetalig) gymnasium,verdeeld over twee locaties.
Sollicitatie naar c.nde@grotiuscollege.nl. Inlichtingen bij Petra Suiskens, tel: 015-8000002.


WiskundE-brief
redactie Marja Bos en Gerard Koolstra
e-mail: redactie@wiskundebrief.nl